بایسته های آینده‌نگاری در حکمرانی برای کاربردپذیری فناوری‌های نوظهور؛ با تأکید بر دستیابی به کشاورزی پایدار در ایران

Abstract

هدف: آینده‌نگاری با شکل بخشیدن به دنیای مطلوب فردای یک جامعه سروکار دارد. هدف اصلی پژوهش، شناسایی بایسته‌های آینده‌نگاری در حکمرانی برای کاربردپذیری فناوری‌های نوظهور با تأکید بر دستیابی به کشاورزی پایدار در ایران است.روش: این پژوهـش جـزو پژوهش‌های کمی است که به روش پیمایشی اجرا شده‌است جامعة آماری آن 641 نفر از کنشگران فناوری‌های نوین کشاورزی بودند که 314 نفر از آن‌ها به روش نمونه‌گیـری تصادفـی طبقه‌ای با انتسـاب متناسـب مطالعه شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌هـا، پرسش‌نامه‌ای بود که روایـی شـکلی آن بـا اسـتفاده از نظرات متخصصـان و پایایی آن‌ از طریق محاسبه ضریب کرونباخ آلفا (931/0) تأیید شـد. یافته‌ها: فناوری‌ها، نقش مهمی در استفاده بهینه از منابع پایه تولید دارند و تغییر بینش بهره‌‌برداران کشاورزی توسعه کشاورزی صادرات محور، ارتقای کیفیت محصولات کشاورزی و افزایش عملکرد کمی کشاورزی از مهمترین بایسته‌های آینده‌نگاری در حکمرانی برای کاربردپذیری فناوری‌های نوظهور برای دستیابی به کشاورزی پایدار هستند. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد؛ پنج عامل "استفاده پایدار و بهینه از منابع طبیعی، افزایش کارآیی و بهره‌وری در تولید کشاورزی، فناورانه نمودن تولید در زیربخش‌های کشاورزی، توسعه فرهنگ فناوری و نوآوری و مدیریت راهبردی توسعه فناوری" درمجموع 57/75 درصد واریانس مورد نظر را تبیین می‌کنند. نتیجه‌گیری: آینده‌نگاری در حکمرانی برای توسعه کاربردپذیری فناوری‌های نوظهور در کشاورزی ایران مؤثر است: بنابراین برای توسعه واحدهای کشاورزی فناورانه در زیربخش‌های کشاورزی و دستیابی به کشاورزی پایدار، ضروت دارد با عزمی ملی و بر اساس یک برنامه عملیاتی جامع و آینده‌نگر، حمایت‌ها و مشوق‌های مناسب مدنظر دولتمردان باشد.