برابرسازی ساختاری – معنایی معادل‌های فارسی برگزیده فرهنگستان سوم در برابر اصطلاحات انگلیسی: بررسی پیشوندها

Abstract

در پژوهش پیشِ‌رو، پیشوندهای فارسی برگزیدة فرهنگستان زبان و ادب فارسی (فرهنگستان سوم) دربرابر پیشوندهای انگلیسی بررسی شده است. این پژوهش با رویکردی ساخت‌بنیاد و در چارچوب نظریة ساخت‌واژة ساختی انجام‌گرفته و به روش توصیفی-‌تحلیلی الگوهای واژه‌سازی برپایة طرح‌واره‌های ساختی-‌معنایی تبیین شده است. داده‌های پژوهش برگرفته از 17 دفتر فرهنگستان سوم به‌صورت تمام‌شماری (51200 واژه) بوده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که حدود 4319 واژة مصوب با روش پیشوندافزایی ساخته ‌شده‌اند. فرهنگستان سوم با افزودن تعداد 16 پیشوند و 51 پیشوندواره، تعداد 67 پیشوند و پیشوندوارة فعّال و نیمه‌فعّال را در ساخت ‌واژه‌های مصوب به کار گرفته ‌است که این شمار برای ساخت واژه‌های علمی بسنده نیست. چندگانگی مشتقات پیشوندی فارسی دربرابر پیشوندهای انگلیسی، ناهمگونی معنایی‌–‌ساختاری پیشوندهای فارسی دربرابر پیشوندهای انگلیسی و مغایرت بعضی از آن‌ها با اصول و ضوابط واژه‌گزینی از دیگر یافته‌های پژوهش است که می‌توان به آن اشاره کرد.