امکان‌سنجی استفاده از پساب استخرهای ماهی برای آبیاری تره ایرانی

Abstract

محدودیت منابع آبی در کشور و نیاز به غذای سالم، توجه به استفاده چند منظوره از منابع آبی و همچنین تولید ماهی را برای رفع نیازهای انسان و توان اقتصادی کشاورزان افزایش داده است. علاوه بر این، ضایعات شیلات، کودهای مفیدی برای افزایش محصولات کشاورزی هستند. از این‌رو، هدف این پژوهش بررسی اثر آبیاری با پساب استخر ماهی تیلاپیای قرمز بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه تره ایرانی است. آزمایش حاضر در گلخانه تحقیقاتی گروه مهندسی آب دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان اجرا گردید. آزمایش مذکور به منظور بررسی استفاده سه سطح کیفی آب (آب شهری، اختلاط پساب استخر و آب شهری به نسبت 50:50 و پساب استخر ماهی) در قالب طرح کاملاً تصادفی بر پایه‌ی کشت گلدانی و در چهار تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد که کیفیت آب آبیاری بر وزن تر و خشک ریشه، ارتفاع بوته، وزن تر بوته و تعداد برگ در بوته در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار شده، ولی بر وزن خشک بوته و طول ریشه در سطح احتمال پنج درصد معنی‌دار شد. نتایج نشان داد که تمامی صفات مذکور با افزایش میزان پساب استخر ماهی افزایش یافته است. بر اساس نتایج، بیشترین میزان وزن تر اندام هوایی (97/13 گرم)، وزن تر ریشه (58/8 گرم) و ارتفاع اندام هوایی (55/26 سانتی‌متر) در شرایط آبیاری با پساب استخر ماهی مشاهده شد. تیمار اختلاط 50 درصدی پساب استخر ماهی و آب شهری منجر به افزایش 5/72 درصدی وزن تر اندام هوایی گیاه تره ایرانی نسبت به تیمار آب شهری شد. همچنین از آنجایی‌کـه پساب استخر ماهی حاوی عناصر غذایی مورد نیاز گیاه برای رشـد است، بنـابراین اسـتفاده از پساب استخر پرورش ماهی در کشت تره ایرانی قابـل توصـیه بـوده و بـرای سـایر سبزیجات نیاز به بررسی‌های بیشتر دارد.