ضرورت تلفیق سناریونگاری در صنعت گاز طبیعی ایران با امنیت انرژی و راهبردهای پابرجا

Abstract

سبد انرژی در ایران متکی بر گاز طبیعی بوده و نسبت به سایر کشورها از تنوع کمتری برخوردار است. با توجه به اینکه گاز طبیعی رکن اصلی انرژی کشور محسوب می‌شود، بیش از سایر حوزه‌های انرژی در معرض تحولات قرار دارد، ضرورت دارد درک مشترکی از آینده ایجاد شود تا امکان بهره‌مندی مؤثر از فرصت‌ها و مواجهه با تهدیدها میسر شود. عدم قطعیت‌ها در حوزه‌هایی از قبیل فناورانه، ژئوپلتیک، اقتصادی، سیاسی، امنیتی، جمعیتی و همچنین، علائم کوچک بعضاً می‌توانند تغییرات بزرگی را در آینده صنعت گاز ایران ایجاد کنند که دستیابی به موقعیت‌های مطلوب در این شرایط متغیر و پیچیده، نیازمند سناریونگاری به عنوان یکی از مهم‌ترین روش‌های آینده‌پژوهی است. همچنین، از آنجا که دسترسی به انرژی به‌صورت پایدار و مطمئن، پیش‌شرط و پیشران توسعه کشور بوده، بررسی و تحلیل امنیت انرژی کشور به عنوان مفهومی پویا، در پیامدسنجی سناریوهای صنعت گاز ضروری به نظر می‌رسد. از سویی در فضای عدم قطعیت، ارائه راهبردهای مناسب مستلزم ملاحظه پابرجایی خواهد بود. نوع این پژوهش کاربردی، ماهیت آن کیفی و مبتنی بر روش مرور روایتی است. گردآوری داده‌ها از طریق پیشینه‌سنجی و مطالعات کتابخانه‌‌ای انجام شده است. در این مقاله، پژوهش‌های مرتبط با سناریونگاری در صنعت گاز ایران، امنیت انرژی و راهبرد پابرجا بررسی شده و ضرورت تلفیق آن‌ها به عنوان چارچوبی آینده‌نگرانه، یکپارچه و کاربردی، با هدف کاستن از خلأهای پژوهشی پیشین و ارتقای کاربست‌پذیری در عرصه عمل، پیشنهاد شده است.