روش‌های هوش مصنوعی در صحت‌سنجی ادلۀ داوری

Abstract

روش‌های سنتی حلّ‌و‌فصل اختلافات تجاری به‌وسیلۀ داور، باتوجه‌به گسترش معاملات الکترونیکی و حجم زیادی از اسناد، سرعت، دقت و کارایی داوری را کم‌رنگ می‌کند. هدف نوشتار حاضر، تأثیر روش‌های هوش مصنوعی در فرایند صحت‌سنجی ادلۀ داوری و پاسخ به این سؤال است که آیا سیستم‌های هوش مصنوعی با بهره‌گیری از روش یا الگوریتم‌های نوین در عصر حاضر، تأثیری در تسهیل یا تسریع فرایند اعتبار‌سنجی مستندات طرفین حلّ اختلاف دارد ؟ آیا صرف اکتفا به یافته‌های هوش مصنوعی در اعتبار‌سنجی ادله کافی است؟ این نوشتار با رویکرد توصیفی_ تحلیلی پیش رفته و پس از تحلیل موضوع، نتیجه‌گیری می‌کند که هوش مصنوعی با بهره‌گیری از روش‌های پیشرفته همچون، یادگیری ماشین بدون نظارت یا با نظارت، یادگیری تقویتی و استفاده از پردازش زبان طبیعی فرایند رسیدگی و صحت‌سنجی ادله را در داوری به‌صورت چشمگیری تسهیل و تسریع می‌کند. اما، بهره‌گیری از روش‌های نوین با چالش‌های اخلاقی و حقوقی مثل عدم شفافیت و محدودیت دسترسی به داده مواجه است، لذا نظارت انسانی بر فرایند صحت‌سنجی ادله و وضع قوانین و مقررات در این حوزه باتوجه‌به خلأ قانونگذاری، از اهمیت بالایی برخوردار است. از نکات بدیع نوشتار حاضر، بررسی نقش روش‌های هوش مصنوعی در ارزیابی مستنداتی است که بعضاً در روش‌های سنتی حلّ‌و‌فصل اختلافات یا فرایند قضایی، به‌دلیل فقدان تخصص مورد چشم‌پوشی قرار می‌گیرد.