بینامتنیت و فهم قرآن از نگاه رینولدز

Abstract

از زمان ابداع واژه بینامتنیت توسط ژولیا کریستوا تا کنون، این مفهوم دستخوش تغییرات گوناگونی شده است؛ برخی به اشتباه آن را در امتداد نقد منبع دانسته و برخی چون ژرار ژنت در گسترش و تکمیل معنای آن کوشیده­اند. در سالهای اخیر رهیافت بینامتنی بیش از پیش به حیطه تفسیر قرآن کریم ورود پیدا کرده است. از جمله افراد شاخص در این زمینه گابریل رینولدز است که به دنبال یافتن راهی برای فهم بهتر قرآن، استفاده از زیرمتن بایبلی را پیشنهاد داده است. این پژوهش با استفاده از شیوه توصیفی-تحلیلی، نخست به شرح و تبیین انواع بینامتنیت و کاربرد آن در تفسیر قرآن پرداخته و سپس به طور خاص نظریه گابریل رینولدز را در خصوص ارتباط بینامتنی قرآن و بایبل تشریح خواهد نمود. نتایج حاصله نشان می­دهد بر خلاف تصور برخی رینولدز به دنبال اثبات اقتباس قرآن از متون مقدس نیست و نوع رویکرد و نحوه استفاده او از بایبل در راستای فهم قرآن، منطبق با بینامتنیت ضمنی از دیدگاه ژنت است.