روغن‌های فرار و اجزای آن‌ها به عنوان مواد ضدمیکروبی، با توجه خاص به مواد ضدعفونی کننده: گذشته، حال و آینده

Abstract

زمینه و هدف: اسانس ها ترکیباتی گیاهی هستند که خواص گوناگونی دارند. از نظر خواص فیزیکی، روغنی و چربی دوست و دارای بوی خاصی هستند. مطالعات و مشاهدات گذشته تاکنون خواص ضدباکتریایی، قارچی و ویروسی آن ها را ثابت کرده است. با توجه به تنوع شرایط آب وهوایی و پوشش گیاهی ایران، در این مقاله سعی شده با در نظر گرفتن گیاهان بومی ایران و اسانسهایی که از آن ها استخراج می‌‌شود، همراه با خواصشان، و تمرکز بر خاصیت ضدعفونی کنندگی و اجزای آن، از گذشته تا حال، اشاره شود. به‌علاوه، بر روش های استخراج و ساختارهای شیمیایی این ترکیبات نیز نگاهی اجمالی صورت گرفته است. مواد و روش ها: جستجو با استفاده از چندین پایگاه اطلاعاتی مختلف شامل پابمد، اسکوپوس، وب آف ساینس، گوگل اسکالر و ساینس دایرکت بدون محدودیت زمانی و با استفاده از نام اسانس ها و اسامی مرتبط برای کلیدواژه‌های ضدعفونی و ضدمیکروبی، تا پایان سال 2023، صورت گرفت. با محدودکردن جستجو، مطالعات غیرمرتبط و تکراری حذف، و مقالات پس از بررسی عناوین، چکیده‌‌ها و متون کامل، غربالگری شدند. یافته ها: با توجه به مطالعات صورت گرفته، خاصیت ضدعفونی کنندگی اسانس ها کاملا مشهود می باشد و در مواردی برای پیشگیری و درمان کروناویروس و ایجاد اثرات ضدباکتریایی در برابر باکتری های مقاوم به آنتی بیوتیک و مولد بیوفیلم نیز استفاده شده است. نتیجه گیری: انتظار می رود ایجاد خطوط درمانی اولیه موفق از این ترکیبات گیاهی به زودی گزارش شود. در نهایت باتوجه به گستردگی استفاده آن ها، می توان اسانس ها را جزء جدایی ناپذیر از زندگی انسان ها در تمامی ادوار تاریخ دانست.