مقایسه اثر حذف چرای دام بر خاک (بانک بذر، ویژگی‌های شیمیایی و بیولوژیکی) در دو منطقه شور و غیر شور

Abstract

این پژوهش با هدف مقایسه اثر چرای دام بر بانک بذر و برخی از ویژگی‌های خاک در دو منطقه شور و غیر شور انجام گرفت. بدین منظور دو رویشگاه با درجه شوری متفاوت در استان گلستان انتخاب شد. در هر رویشگاه، دو سایت قرق (20 ساله) و چرا انتخاب و در هر سایت، 15 پلات 1مترمربعی مستقر گردید. نمونه‌های خاک از داخل پلات‌ها به وسیله اوگر در دو عمق 0-5 و 5-10 سانتی‌متر برداشت شد. شرایط محیطی پرتنش حاکم در رویشگاه شور باعث گردید، هیچ بذری از خاک این رویشگاه شور در گلخانه جوانه نزند. در رویشگاه غیر شور حذف چرای دام باعث افزایش معنی‌دار تراکم بانک بذر خاک شد. بالاترین تراکم، تنوع و غنا بانک بذر به ترتیب 50/1389 (مترمربع)، 24/1 و 2/5 در سایت قرق و در عمق 0-5 سانتی‌متری و کمترین مقدار به ترتیب 26/173 (مترمربع)، 29/0 و 46/1 در منطقه تحت چرا و در عمق 5-10 سانتی‌متری ثبت شد. اگر چه ویژگی‌های خاک از قبیل ماده آلی و نیتروژن تحت تاثیر معنی‌دار حذف چرای دام در منطقه غیر شور قرار نگرفت، برهم‌خوردگی خاک در سایت چرا شده احتمالا منجر به افزایش دمای سطح خاک و افزایش معنی‌دار تنفس برانگیخته در این منطقه گردید و همچنین از فعالیت آنزیم اوره آز کاسته شد. در منطقه شور، حذف چرای دام باعث شد ویژگی‌های خاک پاسخ‌های متفاوتی از خود نشان دهند. در سایت قرق اسیدیته و تنفس پایه به صورت معنی‌داری کاهش یافت.