زون‌بندی پارک ملی گلستان با استفاده از روش‌های ‏تصمیم‌گیری چندمعیاره

Abstract

در مطالعة حاضر، با هدف شناسایی ‏پهنه‌هایی با بیشترین حساسیت اکولوژیک و اولویت بالا در حفاظت، به زون‌بندی پارک ملی گلستان با استفاده از شاخص‌های ‏مکانی و روش‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره در قالب روابطی خطی اقدام شد.‏ مطابق نتایج، این منطقه بر اساس نوع استفاده و اهداف مدیریتی دارای 6 زون اصلی از جمله زون 1، 2، 3، 4، 7، و 8 است. همچنین زون 9 به عنوان اندوختگاه زیست‌کره برای این پارک ملی ‏در نظر گرفته شد. نتایج وزن‌دهی نشان داد در زون 1 ‏شاخص‌های ‏‏«دست‌نخوردگی زیستگاه» و «منحصربه‌فرد بودن ‏زیستگاه»، در زون 2 «معرف بودن ‏زیستگاه» و «‏حضور یا وابستگی گونه‌های حفاظتی» و «اهمیت زیستگاه»، در زون‌های 3 و 4 «‏منابع تفرجگاهی»، و در زون 7 «امکانات و زیرساخت‌ها» دارای بالاترین اولویت هستند. مطابق نتایج زون‌بندی، بیشترین وسعت به زون 1 (29%) و کمترین وسعت به زون 7 (1%) اختصاص یافته است. نتایج این مطالعه نشان داد پارک‌های ملی و مناطق تحت حفاظت را می‌توان بر پایة سه زون پهنه‌بندی کرد. در این منطقه زون امن (زون‌های 1 و 2) 55 درصد، زون توسعة غیرفیزیکی (3 و 8) 41 درصد، و زون توسعة فیزیکی (4 و 7) 4 درصد از وسعت پارک را شامل می‌شود.