درآمدی بر رویکرد آرایش سیاسی؛ به مثابه بستری برای ارتقای ظرفیت سیاستگذاری توسعه دولت

Abstract

مقاله حاضر به بررسی کاربست رویکرد آرایش سیاسی در مطالعه و فهم روندها و سیاست‌گذاری توسعه دولت‌ها می‌پردازد. اخذ چنین رویکردی در واکنش به فقدان مطالعه بخش غیررسمی و پنهان در مطالعات سیاست‌گذاری توسعه است. در این چارچوب معاملات سیاسی است که روندهای یک دولت راهی به سوی درک این مسئله است که چطور نهادهای رسمی بسیار مشابه، مانند قوانین دموکراسی یا قوانینی که بر مدیریت اقتصاد کلان یا آزادسازی تجارت تمرکز دارند، یا سیاست‌های صنعتی، به نتایج گاها بسیار متفاوت دست پیدا می‌کنند. استفاده از تحلیل رویکرد آرایش سیاسی می‌تواند منجر به درک تازه‌ای از «انگیزه‌های تغییر» در کشورهای در حال توسعه شود. این رویکرد کمک می‌کند تا منافع رقیب و موجود در هر کشوری که تغییر توسعه‌ای و بنیادین آن را تسهیل کرده یا با تاخیر مواجه می‌کنند، بهتر تحلیل شوند. همچنین چارچوبی برای تحلیل این مسئله است که دولت و جامعه چه رابطه‌ای با یکدیگر دارند و چه چیزی فرای سیاست رسمی در حکومت قرار دارد. آرایش سیاسی و به دنبال آن معامله‌ی نخبگان بخش‌های اصلی الگویی از ماندگاری و ثبات حکومت هستند. نقش سازمان‌ سیاسی در آرایش سیاسی هم از لحاظ ثبات این آرایش و هم جهتی که در طول زمان در پیش می‌گیرد، بسیار حیاتی است. تحلیل و تجزیه‌ی آرایش سیاسی نشان می‌دهد که تشکیل حکومت تنها یک مجموعه فرمول تکنیکی نیست، بلکه فرآیندی بسیار سیاسی را هم در بر می‌گیرد.