بررسی رقابت ژئوپلیتیکی ایران و عربستان در آسیای جنوب غربی بر محوریت تئوری تامپسون و کلرمونت (2012-2022)
(ندگان)پدیدآور
موسوی شهیدی, سید مهدینصیرپور, غلامرضازارعی, بهادر
نوع مدرک
Textمقاله پژوهشی
زبان مدرک
فارسیچکیده
هدف: ایران و عربستان بهعنوان دو بازیگر کلیدی در آسیای جنوب غربی در کنار ترکیه و رژیم اسرائیل در حال تلاش برای افزایش قدرت و شکل دادن به الگوی ژئوپلیتیکی مدنظر خود در این حوزه جغرافیایی هستند. وقوع بیداری اسلامی (بهار عربی) در سال 2012 بر رقابت ژئوپلیتیکی ایران و عربستان در منطقه دامن زد و منطقه صحنه رقابت دو کشور قرار گرفت. در این راستا این پژوهش با بهرهگیری از تئوری «تامپسون و کلرمونت» بهدنبال بررسی ابعاد رقابت ژئوپلیتیکی ایران و عربستان در جنوب غرب آسیا در بازه زمانی 2012-2022 است.روششناسی: روش مورداستفاده در این پژوهش از بعد هدف "کاربردی" و از بعد ماهیت "توصیفی – تحلیلی" و شیوه گرداوری اطلاعات کتابخانهای و اسنادی است.یافتهها: نتایج حاصل از پژوهش متناسب با تئوری تامپسون و کلرمونت نشان میدهد که رقابت ژئوپلیتیکی دو کشور در آسیای جنوب غربی در سه بعد "رقابت فضایی، رقابت موقعیتی و رقابت اندیشهای" قرار دارد. در بعد فضایی رقابت دو کشور در کانونهایی فضایی مهم در آسیای جنوب غربی نظیر عراق، بحرین، یمن، سوریه و لبنان در جریان بوده است. در بعد موقعیتی رقابت دو کشور در بعد ژئواستراتژیک و تلاش برای دستیابی به اهداف خود در منطقه آسیای جنوب غرب، تلاش برای تجهیز نظامی بیشتر و رقابت اقتصادی در قالب فروش منابع انرژی و تسلط بر گذرگاهای انتقال منابع انرژی قرار داشته است. در بعد اندیشه ای نیز رقابت اصلی دو کشور در زمینه رقابت مذهبی در قالب دو اندیشه تشیع و وهابیت و تلاش برای ائتلافسازی با سایر کشورها قرار داشته است
کلید واژگان
ایرانعربستان
ژئوپلیتیک
رقابت
تامپسون
کلرمونت
روابط بین الملل
شماره نشریه
4تاریخ نشر
2024-12-211403-10-01
ناشر
دانشگاه بین المللی امام خمینیسازمان پدید آورنده
استادیار جغرافیای سیاسی، گروه ژئوپلیتیک، دانشگاه فرماندهی و ستاد آجا، تهران، ایرانعضو هیئت علمی دانشگاه فرماندهی و ستاد آجا، تهران، ایران
دانشیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
شاپا
2252-09292676-3524



