پیشران‌های کلیدی تأثیرگذار بر آیندة مناسبات قدرت در کلانشهر تهران با رویکرد سناریونویسی

Abstract

کلانشهر تهران به‌عنوان کانون تحولات در مقیاس محلی، ملی، منطقه‌ای و جهانی و وجود بازیگران بسیار اثرگذار در آن همواره صحنة قدرت سیاسی بوده است. همچنین، وجود پیشران‌های ژئوپلیتیکی بر جایگاه آن در مناسبات قدرت بیش از پیش افزوده است. مسئلۀ پژوهش حاضر این است که پیشران‌ها و سناریوهای آیندۀ مناسبات قدرت در کلانشهر تهران چگونه است؟ این پژوهش از نوع هدف، جزء پژوهش‌های کاربردی و ماهیت آن اکتشافی است. در این مطالعه برای پاسخ‌دهی به پرسش پژوهش، شاخص‌های آن به کمک مصاحبۀ چند‌مرحله‌ای با 30 نفر از نخبگان و صاحب‌نظران و پانل نخبگانی استخراج و برای غربال‌سازی پیشران‌ها از روش دلفی بهره گرفته شده است. داده‌های پژوهش حاضر با بهره‌گیری از نرم‌افزار (MicMac) و (Scenario Wizard) بررسی شده است. نتایج پژوهش در ماتریس سناریو نشان می‌دهد که داده‌ها از 45 وضعیت احتمالی مربوط به 7 سناریو با سازگاری قوی و محتمل تشکیل شده است. بر‌پایۀ تابلوی سناریو پیشران‌های ژئوپلیتیکی تأثیرگذار بر آیندۀ مناسبات قدرت در کلانشهر تهران، 33/33درصد در وضعیت مطلوب، 6/41 درصد در وضعیت نیمه‌مطلوب و 25 درصد در وضعیت ایستا قرار داشته است که در این بین وضعیت نیمه‌مطلوب و سپس وضعیت مطلوب از‌نظر جایگاه در رتبة اول و دوم تابلو سناریو قرار دارند.