آنالیز دو متغیره ی دبی سیل و دبی رسوب با استفاده از توابع کاپولا

Abstract

وقوع همزمان وقایع حدی دبی سیل و دبی رسوب اثرات قابل توجهی مانند خرابی زیرساخت ها، آلودگی، افزایش هزینه های تصفیه آب و تهدیدات برای زندگی آبزیان دارد. بنابراین درک دینامیک مکانی و زمانی انتقال آب و رسوب در طول وقایع سیل حدی ضروری است. از کاپولاها برای آنالیز فراوانی سیل چند متغیره و ارائه روابط بین متغیرهای طراحی و فواصل دوره بازگشت استفاده می‌شود که در هیدرولوژی و مدیریت منابع آب مفید است. در این تحقیق تحلیل فراوانی دو متغیره بین مقادیر دبی سیل و دبی رسوب (باربستر) در آبخیز میناب با استفاده از توابع مفصل پارامتری انجام شد. دوره زمانی مشترک بین متغیرهای دبی سیل و دبی رسوب از سال آبی369-70 تا 1396-97 تعیین گردید. نتایج نشان می‌دهد که بهترین تابع کاپولا در تحلیل وابستگی بین متغیرهای مورد بررسی کاپولا نرمال است. همچنین نتایج نشان داد که به ازای دوره بازگشت 10 ساله با دبی سیل 13/63 مترمکعب برثانیه، دبی رسوبی بالغ بر 82/23349 تن در روز خواهد داشت که در حالت توام با سناریو “AND"و “OR" به ترتیب دارای دوره‌ی بازگشتی برابر با 24/16 و 22/7 سال است. این در حالیست که در حالت شرطی T(Qf/Qs>=qs) و T(Qf/Qs<=qs) دوره‌بازگشت به ترتیب برابر با 84/167 و 26/22 سال می‌باشد. بنابراین برای پیش‌بینی رسوبگذاری در مخازن و رودخانه‌ها، مهم است که از چه دوره بازگشتی (توأم یا شرطی) با ترکیب مشخصی از بار رسوب و دبی سیل درنظر گرفته شود.