ارزیابی الگوریتم‌ چندهدفه کرم شب‌تاب و کاربرد آن در بهره‌برداری بهینه چندهدفه از مخازن

Abstract

الگوریتم‌های بهینه‌سازی فراابتکاری روش‌های قدرتمند و قابل اعتمادی برای حل مسائل پیچیده از جمله بهینه‌سازی سامانههای مخازن هستند. در این تحقیق الگوریتم چندهدفه کرم شب‌تاب (MOFA) با الگوریتم پرکاربرد ژنتیک مرتب‌سازی نامغلوب ( NSGA-II) در دو تابع آزمون ]شیفر (SCH) و فونسکا (FON)[ مقایسه شد. سپس این الگوریتم‌ها برای حل مسأله بهینه‌سازی بهره‌برداری چندهدفه از مخزن بکار گرفته شدند. مخزن آیدوغموش واقع در استان آذربایجان شرقی، به‌عنوان مورد مطالعاتی انتخاب شد. دو تابع هدف متقابل از جمله تابع هدف اول بیشینه‌سازی ذخیره مخزن و تابع هدف دوم کمینه‌سازی کمبود درنظر گرفته شدند. برای ارزیابی و مقایسه الگوریتم‌های مورد بررسی از شاخص‌های زمان اجرای الگوریتم، فاصله نسلی و معیار فاصله استفاده شد. نتایج نشان داد که الگوریتم MOFA در دو تابع آزمون بررسی‌شده نسبت به NSGA-II به‌طور میانگین 22 درصد سریع‌تر است. در مسأله بهره‌برداری از مخزن، نتایج نشان داد که کیفیت جواب‌ها از نظر نزدیکی به جبهه پارتو بهینه برای الگوریتم MOFA با بهبود مقادیر پارامترها توانست به میزان 11 درصد نسبت به الگوریتم NSGA-II بهبود یابد. هم‌چنین زمان اجرای الگوریتم MOFA نسبت به زمان متناظر در الگوریتم NSGA-II به‌میزان 13 درصد بهبود یافت.