پهنه بندی توان اکولوژیک کشاورزی در شمال ومرکز استان سیستان وبلوچستان جهت کشت کلزا با سامانه GIS

Abstract

کلزا یکی از مهمترین دانه های روغنی در دنیا و ایران بوده و در استان سیستان و بلوچستان نیز یکی از محصولات مهم روغنی تلقی می شود. تعیین مناطق مناسب با در نظر گرفتن نیاز های محیطی، بهترین روش درتولید بهینه و کاهش اثرات منفی مدیریت منابع آبی و حفظ منابع طبیعی محسوب می شود. همچنین باتوجه به نوسان های مختلف در تولید این گیاه در سال های مختلف، شناسایی مناطق مستعد و غیر مستعد بر اساس شناخت مزیت ها و محدودیت های محیطی کشت آنها می تواند کمک شایانی به پایداری میزان تولید کلزا در استان داشته باشد. در این پژوهش با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) لایه های اطلاعاتی مورد نیاز شامل دمای مطلوب، دمای کمینه، دمای بیشینه، بارش، شیب، ارتفاع از سطح دریا، ماده آلی، شوری خاک، بافت خاک،pH و میزان عناصر غذایی در خاک شامل نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم، آهن و روی در محیط ArcMapتهیه گردید. بعد از تهیه این لایه ها، کار طبقه بندی و رتبه بندی هر لایه براساس روش محدودیت ساده و جدول نیازهای محیطی کلزا در چهار طبقه بسیار مناسب( بسیار مستعد)مناسب (مستعد) متوسط، نامناسب (غیر مستعد)صورت گرفت. در این پژوهش با هدف بهره گیری از توابع تحلیل های مکانی همراه با فرایند سلسله مراتبی (AHP)جهت شناسایی مناطق مناسب کشت کلزا در شمال و مرکز استان انجام شد و نتایج حاصل نشان داد که مناطق مناسب بیشتر در نواحی کوهستانی و مشرف به دشت های منطقه نیمروز و زاهدان می باشد.<br /> <br /> <br />