ارزیابی عملکرد و کیفیت علوفه توده‌های بومی ماشک معمولی (Vicia sativa)، ماشک گل خوشه‌ای (Vicia villosa) و ماشک خزری (Vicia hyrcanica) در شرایط دیم

Abstract

به ‌منظور بررسی عملکرد کمی و کیفی علوفه 15 توده بومی ماشک، آزمایشی به‌صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه در سال 1394 اجرا شد. گونه‌های مورد بررسی شامل ماشک معمولی (توده‌های 2، 7، 10، 15، 16، 23، 29، 30 ،33 و 36)، ماشک گل خوشه‌ای (توده‌های 12، 28 و 35) و ماشک خزری (توده‌های 22 و24) بودند.­ نتایج نشان داد بیشترین (8/530 گرم در متر مربع) و کمترین (16/91 گرم در متر مربع) عملکرد علوفه­ خشک به­ترتیب در توده‌های 30 و 36 بدست آمد. همچنین بیشترین عملکرد دانه (43/43 گرم درمتر مربع)، به توده 28 متعلق بود. بیشترین مقادیر ماده خشک مصرفی (DMI)، کل ماده مغذی قابل هضم (TDN)، قابلیت هضم علوفه (DDM)، ارزش نسبی تغذیه ای (RFV)، انرژی ویژه شیردهی (NE_L) و انرژی متابولیسمی (MED) به توده 28 ماشک گل خوشه‌ای مربوط بود. علاوه بر این کمترین میزان دیواره سلولی (NDF) و دیواره سلولی بدون همی سلولز (ADF) به ترتیب در توده های 28 و 30 مشاهده شد. تجزیه کلاستر صفات کمی و کیفی، توده‌های مورد بررسی را در سه گروه دسته‌بندی نمود، به‌طوری‌که از لحاظ کمی و کیفی به‌ترتیب توده 30 و 28 یک گروه را به خود اختصاص دادند. لذا توده 30 به دلیل عملکرد علوفه بالا و توده 28 ­به دلیل دارا بودن کیفیت علوفه بالا به‌عنوان توده‌های مناسب برای کشت در شرایط دیم توصیه می‌شوند.

<strong> </strong>