اثر تیمارهای کودی و رژیم‌های آبیاری بر عملکرد و ترکیبات موسیلاژ دانة بالنگوی شهری

Abstract

به­منظور تعدیل اثر تنش آبی بر درصد، عملکرد و ترکیبات موسیلاژ دانه گیاه دارویی بالنگو­ی شهری تحت رژیم­های متفاوت آبیاری، یک آزمایش اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی هنرستان کشاورزی شهید بهشتی ارومیه در سال 1394 اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل رژیم آبیاری (پس از 40، 80، 120 و 160 میلی­متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A ) در کرت­های اصلی و استفاده از تیمارهای کودی (قارچ­های <em>Glomus intraradices</em><em>، </em><em>Glomus verruciform</em> <em>، </em>زئولیت، محلول­پاشی روی، محلول­پاشی سالیسیلیک اسید ، باکتری­های حل کننده فسفات و شاهد) به عنوان کرت­های فرعی بودند. نتایج نشان داد که بین سطوح آبیاری از نظر درصد، عملکرد و شاخص برداشت موسیلاژ اختلاف معنی­دار وجود دارد. آبیاری پس از 80 میلی­متر تبخیر از تشتک کلاس A بیشترین درصد (36/16 درصد) و عملکرد (03/142 کیلوگرم در هکتار) موسیلاژ را به خود اختصاص داد. همچنین بیشترین عملکرد دانه (03/886 کیلوگرم در هکتار) ، درصد موسیلاژ (69/15 درصد ) ، عملکرد موسیلاژ (35/138 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد بیولوژیکی (2815 کیلوگرم در هکتار) با استفاده از فسفاته بارور2 بدست آمد. تجزیه ترکیبات قندهای موسیلاژبالنگوی شهری نشان داد که بیشترین مقدار قندها شامل گلوکز، گالاکتوز، ارونیک اسید، گالاکتورونیک اسید، گلوکورونیک اسید، زایلوز، فروکتوز و ریبوز می باشد. بنابراین استفاده از کود بیولوژیکی فسفاته بارور-2 و یا محلول­پاشی سالیسیلیک اسید برای تیمار آبیاری پس از 80 میلی­متر تبخیر بدلیل مقدار متعادل آب مصرفی، و حداکثر عملکرد دانه و بیولوژیکی، درصد، عملکرد و شاخص برداشت موسیلاژ توصیه می­شود.