ارزیابی وضعیت تغذیه‌ای هندوانه (Citrullus Vulgaris) با روش تشخیص چندگانه عناصر غذایی و مقایسه آن با روش انحراف از درصد بهینه

Abstract

رسیدن به حد مطلوب عملکرد با برقراری تعادل بین عناصر غذایی امکان­پذیر است. برای تشخیص اختلالات تغذیه­ای و در پی آن مصرف بهینه کود­های شیمیایی، از شاخص­های تغذیه­ای استفاده می­شود. از این رو برای بهینه کردن مصرف کود در مزارع هندوانه­کاری در شمال استان آذربایجان غربی از روش تشخیص چندگانه عناصر غذایی (CND) استفاده شد و نتایج آن با روش انحراف از درصد بهینه (DOP) مقایسه گردید. به این منظور، از ۱۵۰ مزرعه هندوانه در شهرستان پلدشت نمونه­های خاک و برگ تهیه شد و غلظت عناصر غذایی شامل نیتروژن (N)، فسفر (P)، پتاسیم (K)، کلسیم (Ca)، منیزیم (Mg)، آهن (Fe)، منگنز (Mn)، روی (Zn)، ‌مس (Cu) و بور (B) با روش­های استاندارد آزمایشگاهی تعیین شدند. سپس مزارع به دو گروه عملکردی زیاد و کم دسته بندی شد و شاخص­های عناصر غذایی با روش­های DOP و CND محاسبه گردید. براساس روش CND نرم­های استاندارد برای عناصر غذایی B, Cu, Zn, Mn, Fe, Mg, Ca, K, P, Nو بخش باقیمانده (Rd) به ترتیب ۱۸/۰±۰۴/۳، ۲۵/۰±۵۹/۰، ۲۲/۰±۸۷/۲، ۲۴/۰±۷۲/۲، ۳۱/۰±۳۱/۱، ۳۷/۰±۵۰/۲-، ۳۸/۰±۷۵/۲-، ۲۷/۰±۴۲/۳-، ۲۸/۰±۵۰/۴-، ۴۶/۰±۰۱/۴- و ۱۵/۰±۶۵/۶ به ­دست آمد. مقایسه نتایج روش­های DOP و CND نشان داد که در هر دو روش، در بین عناصر پرمصرف نیتروژن و پتاسیم و در بین عناصر کم مصرف، روی و آهن منفی­ترین شاخص و بیشترین کمبود را داشتند و نتایج این دو روش مشابه به­دست آمد. بنابراین، براساس شاخص­های عناصر غذایی می­توان گفت مزارع با عملکرد پایین از نظر تغذیه­ای در وضعیت نامتعادلی قرار داشتند.