نقش قارچ میکوریز گونه Funneliformis mosseae در جذب, انتقال و الگوی تجمع زیستی کادمیوم و مس در گیاه پسته

Abstract

سمیت فلزات به دلیل ماندگاری، عدم تجزیه پذیری زیستی و نیز تجمع زیستی آنها در اندام های گیاهان و جانوران زنده یک مسئله زیست محیطی مهم محسوب می شود. ﯾﮑﯽ از روشﻫﺎی ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺮای ﮐﺎﻫﺶ اﺛﺮات ﻣﺨﺮب ﻧﺎﺷﯽ از فلزات سنگین به ویژه مس و کادمیوم، در اندام گیاهان و جانوران زنده، اﺳﺘﻔﺎده از ﻗﺎرچ‌ﻫﺎی ﻣﯿﮑﻮرﯾﺰ می باشد. این پژوهش برای تعیین اثر قارچ میکوریزFunneliformis mosseae بر رشد و میزان جذب و انتقال کادمیوم و مس ,در گیاه پسته رقم احمد آقایی در پاسخ به افزایش غلظت مس و کادمیوم خاک انجام گرفت. آزمایش مذکور به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه سطح مس (غلظت‌های 0، 300 و 600 میلی گرم در لیتر نیترات مس) وچهار سطح کادمیوم (غلظت‌های 0، 200 و 600 و 1000 میلی گرم در لیتر نیترات کادمیوم) در دو وضعیت تلقیح شده با قارچ میکوریز F. mosseae و بدون مایه تلقیح میکوریزی اجرا شد. در همه گیاهان شاهد و تیمار شده با کادمیوم و مس، طول و وزن خشک ریشه و ساقه گیاهان میکوریزی از گیاهان غیرمیکوریزی بیشتر بود. بر اساس نتایج میزان کادمیوم و مس انتقال یافته از ریشه به بخش هوایی (فاکتور انتقال) در گیاهان به طور معنی داری پایین تر از گیاهان غیرمیکوریزی بود. نتایج نشان داد که فاکتور تجمع زیستی کادمیوم و مس در گیاهان تلقیح شده با قارچ میکوریزی به طور معنی داری پایین تر از گیاهان غیر میکوریزی بوده است. بنابراین با توجه به نتایج همزیستی با قارچ F. mosseae باعث تثبیت و تجمع بیشتر کادمیوم و مس در ریشه گردیده است.