روانشناسی سیاسی شخصیت محمدرضاشاه پهلوی: تصورات از قدرت و جنبش انقلابی مردم ایران

Abstract

<strong>چکیده:</strong> شخصیت سیاسی محمدرضا شاه پهلوی که 37 سال بر ایران حکومت کرد، در مقالة حاضر، با رویکرد روانشناختی برای دستیابی به تصورات او از شخصیت فردی و برنامه‌های نوگرایانه در هدایت جامعه به سمت آنچه راهیابی به‌سوی دروازه‌های تمدن بزرگ می‌نامید، با شخصیت واقعی و واکنش جامعه در برابر آن می‌باشد. براساس نظریة کارن هورنای، شخصیت سیاسی شاه از دوران کودکی تا دوره‌های مختلف حکومت که از مهرطلبی و مردم‌گرایی تا مردم‌گریزی و سلطه‌طلبی را در برداشته است. خصوصیات این دوره‌ها و تبیین تصورات او از واقعیات و بازخوردهای آن بر جامعه نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد. شخصیت فردی شاه ایران از نوعی دوگانگی برخوردار بود. رسالت الهی قائل بودن برای خود در پیشبرد جامعه به سمت ترقی و نفی مخالفین به عنوان بازدارندگان سعادت و بهره‌گیری از اسطوره‌های ملی و سنن مذهبی در کاریزماتیک کردن شخصیت خود و رهبر شایسته در زوایای شخصیت او قابل بررسی و نقد است.