جداسازی و شناسایی باکتری‌های نمک دوست نسبی و بررسی اثر تغییرات دما و pH محیط‌کشت بر رشد آن‌ها

Abstract

میکروارگانیسم‌هایی را که قادر به زندگی در زیستگاه‌هایی با دمای بالا و پایین، pH قلیایی و اسیدی، فشار هیدروستاتیک بالا و غلظت بالای نمک هستند، اصطلاحاً اکسترموفیل می‌نامند. میکروارگانیسم‌های نمک‌دوست‌ یا تحمل کننده نمک گروهی از اکسترموفیل‌ها هستند که قادر به رشد در محیط واجد نمک سدیم کلراید هستند و برای زندگی در محیط‌های شور تطابق یافته‌اند. برای جداسازی باکتری‌های نمک‌دوست نسبی نمونه‌گیری از آب خلیج فارس و بخش‌های مختلف کارخانه‌ چرم‌سازی (پوست نمک زده، روده نمک زده و پساب کارخانه) در شهریور ماه انجام شد. نمونه‌ها در محیط کشت اختصاصی نمک‌دوست‌ها غنی‌سازی شد و باکتری‌ها به روش کشت خطی روی پلیت خالص‌سازی و سپس شناسایی شدند. برای بررسی اثر تغییرات دما بر رشد آن‌ها، از روش قطره پلیت (Drop plate method)، و برای بررسی اثر تغییرات pH بر رشد آن‌ها، از روش کدورت‌سنجی و دستگاه قرائت گر الایزا استفاده شد. در این پژوهش 8 باکتری از کارخانه و 8 سویه از آب خلیج فارس جداسازی شد و مطالعات فنوتیپی و بیوتیپی گسترده‌ای روی این باکتری‌ها انجام گردید. در بررسی رشد کلی باکتری‌های جدا‌سازی شده بر‌حسب درجه حرارت محیط‌کشت، برابر نتایج به ‌دست آمده، درجه حرارت 37 درجه سانتی‌گراد مناسبترین درجه حرارت، برای باکتری‌های جدا شده از آب خلیج فارس است. از طرف دیگر، مناسبترین درجه حرارت برای رشد باکتری‌های جدا شده از کارخانه، 28 درجه سانتی‌گراد و بهترین درجه pH برای رشد باکتری‌های جدا شده از آب خلیج فارس و کارخانه 2/7 بوده است.