این نوشتار، گام‌به‌گام با سیر تدوین نهج‌البلاغه همراه می‌شود و با روش «نقد منبع» نشان می‌دهد که چگونه این خطبه، حاصل ادغام دو سخن کوتاه‌تر است که اولی آنها، شامل عبارت «النساء نواقص العقول» برگرفته از تحریری ساختگی از ...

در این شماره، این نوشتارها آمده است: «چه» و «چو»/ جویا جهانبخش «شیخ» صاحب تاج العروس کیست؟ روشنداشت و درست‌گردانی لغزشی در لغت‌نامۀ دهخدا/ جویا جهانبخش فرصت‌شماری شب یلدا: قلم‌اندازی در آستانۀ «شب یلدا»ی 1402 هـ.ش فردوس ...

در پى انتشار ترجمۀ قرآن استاد محمّدعلی کوشا، جناب آقاى علی زاهدپور به معرفى و نقد این اثر قرآنی پرداخته‌اند که مقاله مبسوط ایشان در شمارۀ 199 مجلۀ وزین «آینۀ پژوهش» به چاپ رسید. این نوشتار به قلم نادعلی عاشوری تلوکی پاسخی ...

مسئله اصلی این مقاله تحلیل انتقادی رویکرد و محتوای کتاب «طعون و شبهات الشیعة الأمامیة حول صحیح البخاری و الرد علیها » در نام گذاری محمد بن اسماعیل بخاری به لقب امیر المومنین فی حدیث است. مولف کتاب این لقب را  مشهور ، صحیح ...

عهد کتاب بخش جدیدی در مجله آینه پژوهش است که در آن به معرفی کتاب های تازه در حوزه مطالعات اسلامی، مطالعات ادیان، تاریخ،  فرهنگ و هنر جوامع مسلمان می‌پردازیم. اولویت در معرفی کتاب هایی است که به فارسی ترجمه نشده‌اند و از ...

در بسیاری از صفحات مجازی و به تبع آن در کتاب فارسی پایۀ نهم، رباعیِ «کم‌گوی و به‌جز مصلحت خویش مگوی...» به غلط به خواجه نصیرالدین طوسی نسبت داده شده است. یادداشت پیشِ رو می‌کوشد تا سیر انتساب‌های این رباعی به شاعران مختلف ...

نوشتار حاضر بررسی کوتاهی است از مجموعه ای از منتخبات به عربی و فارسی که در حدود سال 1331 ه.ق. (1914 م.) در تهران توسط حاج میرزا محمد طهرانی (و. تهران، حدود جمادی الثانی ۱۳۳۹/ فوریه ۱۹۲۱)، بازرگانی فاضل که داد و ستد شکر و ...

شیخ اوحدالدین کرمانی (561-635ق) از چهره‌های شاخص تاریخ تصوّف ایران و شعر صوفیانۀ فارسی است که حدود دو هزار رباعی به او منسوب است. وی بیشترِ عمر خود را در آناتولی گذراند و مریدان بسیار پرورش داد. برخی از مریدان او در نیمۀ ...

در نوشته‌های کهن فارسی، واژه‌های «ترجمان» و «ترجمه» به چند تلفّظ آمده‌است و لغت‌نویسان نیز برای این دو ریشه‌هایی تراشیده‌اند. در این شماره از نوشتگان، (۹) مقاله‌ای از ایگناس جِی گِلب ترجمه شده که در آن به ریشه و نیای واژۀ ...

«هورقلیا» (در پارسی باستانی به معنای «جسم خورشیدی») یکی از نام‌های عالم مثال است و شیخ اشراق نخستین حکیمی شناخته می‌شود که این واژه را وارد حکمت اسلامی کرده است. «هورقلیا» مورد استقبال حکمای اشراقی و پیروان حکمت متعالیه ...

در نشریۀ «الفتح» که از نشریات سلفی منتشرشده در نیمۀ نخست قرن بیستم در مصر است، نامه‌ای از علامه محمد قزوینی منتشر شده که دربردارندۀ نکات جالب توجهی دربارۀ عقاید و مواضع وی است. در این نوشته، ترجمۀ متن فارسی این مقاله را ...

سلطان احمد جلایر(759-813ق) از جملۀ پادشاهان هنردوست و هنرپروری است که بر این سرزمین حکم رانده‌اند.امّا وی علاوه بر هنردوستی و حمایت از هنرمندان بزرگ، خود نیز در برخی زمینه‌ها دستی بر آتش داشته است؛ مثلاً علاقۀ او به شعر ...

با تحقیق در امثال معاصر کشورهای عربی، متوجه شباهت‌های فراوانی میان آن‌ها و امثال فارسی می‌شویم. گاهی میزان همانندیِ مثل‌های برخی از این کشورها با امثال فارسی، بیشتر از دیگر کشورهاست؛ ‌به‌گونه‌ای که می‌توان رساله‌ای در این ...

نسخه‌های کهن قرآن عموماً با عنوان قرآن‌های کوفی شناخته می‌شوند. کتابت قرآن با انواع مختلف خط کوفی تا اوایل قرن هفتم هجری ادامه داشته است. در این میان، دسته‌ای از نسخه‌های کهن قرآنی حاوی ویژگی‌هایی اند که در سایر نسخه‌های ...