تبیین چرخه‌ی الگوی توسعه‌ی گردشگری سلامت در مناطق روستایی ایران (با تاکید بر چشمه های آب گرم)

Abstract

امروزه به گردشگری سلامت به‌ویژه گردشگری آبگرم توجه شایانی می­شود که بنیاد این نوع گردشگری، شرایط طبیعی است. ایران با برخورداری از چشمه­های متعدد آبگرم، پتانسیل خوبی دارد. بسیاری از این چشمه­ها در مناطق روستایی واقع‌شده‌اند که نیازمند برنامه­ریزی راهبردی فضایی برای بهره­برداری مناسب هستند؛ بنابراین، ابتدا نیازمند شناخت الگوی توسعه هستیم. در این مقاله با بهره­گیری از چرخه‌ی حیات باتلر، ابتدا، الگوی توسعه‌ی گردشگری سلامت در چهار مرحله‌ی اکتشاف، درگیری، توسعه و تثبیت تبیین شد. سپس شاخص­های امکانات فیزیکی، تسهیلات عمومی، خدمات درمانی، نیروی انسانی و محل استقرار محوطه‌های آبگرم طراحی و با کمک کارشناسان سلامت هر منطقه میزان اهمیت آن‌ها ارزیابی شد. برای واکاوی چشمه­های آبگرم، ابتدا کشور به 8 منطقه‌ی جغرافیای تقسیم و از 66 چشمه‌ی آبگرم شناسایی‌شده در روستاهای سراسر کشور، 16 دهنه با روش نمونه­گیری خوشه­ای انتخاب و داده­ها به روش پیمایشی گردآوری شدند. یافته­ها نشان داد که 40 درصد از چشمه­های مورد مطالعه در مرحله‌ی اکتشاف قرار دارند و تاکنون سرمایه­گذاری خاصی روی آن‌ها صورت نگرفته است و عمده‌ی این چشمه­ها در جنوب شرق کشور واقع شده است.