بررسی اثرات محافظتی عصاره هیدروالکلی گیاه دورما آچری بر ظرفیت آنتی‌اکسیدانی و آسیب اکسیداتیو پانکراس در موش‌های بزرگ آزمایشگاهی دیابتی ناشی از استرپتوزوتوسین

Abstract

هدف: عصاره هیدروالکلی برگ گیاه دورما آچری بیلهر (DA)، به‌عنوان یک گیاه دارویی، دارای خواص آنتی‌اکسیدانی قوی است. بر این اساس، مطالعه حاضر با هدف بررسی اثرات محافظتی عصاره هیدروالکلی DA در برابر آسیب اکسیداتیو پانکراس با تقویت ظرفیت آنتی‌اکسیدانی در موش‌های دیابتی ناشی از استرپتوزوتوسین انجام شد. مواد و روش‌ها: آزمایش روی چهار گروه موش بزرگ آزمایشگاهی نر نژاد ویستار (هر گروه 6n=) در گروه‌های نرمال، دیابتی و دو گروه موش‌های سالم و دیابتی تحت‌درمان با (DA) انجام شد. موش‌ها با یک‌بار تزریق داخل‌وریدی استرپتوزوتوسین (45 میلی‌گرم بر کیلوگرم) در ابتدای مطالعه دیابتی شدند. گروه‌های درمانی عصاره هیدروالکلی DA را با دوز 200 میلی‌گرم بر کیلوگرم به‌طور روزانه دریافت نمودند. پس از هشت هفته، بافت پانکراس تحت بیهوشی عمیق برداشته شد. پس از همگن‌سازی بافت، محتوای گلوتاتیون (GSH)، NOx، و مالون دی‌آلدئید (MDA) و هم‌چنین فعالیت سوپراکسید دیسموتاز (SOD) با روش‌های بیوشیمیایی بررسی شدند. یافته‌ها: گلوکز خون موش‌های دیابتی بالای 350 میلی‌گرم در دسی‌لیتر بود. محتوای MDA و NOx پانکراس هموژنیزه شده در موش‌های دیابتی به‌ترتیب 92% و 28% افزایش معنی‌داری داشت. دیابت هم‌چنین محتوای GSH (32 %) و SOD (68 %) فعالیت پانکراس را کاهش داد. درمان با عصاره هیدروالکلی DA به‌میزان قابل‌توجهی سطوح MDA و NOx پانکراس دیابتی را کاهش داد. علاوه بر این، عصاره هیدروالکلی DA به‌طور قابل‌توجهی محتوای GSH و فعالیت SOD پانکراس را در موش‌های دیابتی تحت‌درمان افزایش داد. نتیجه‌گیری: یافته‌های ما نشان داد که عصاره هیدروالکلی DA قادر به بهبود آسیب اکسیداتیو پانکراس ناشی از هیپرگلیسمی کنترل ‌نشده از طریق تقویت سیستم دفاعی آنتی‌اکسیدانی همراه با بهبود نسبی گلوکز خون است.