ارزیابی پاسخ‌های فیزیولوژیک بادام زمینی به رژیم‌های مختلف آبیاری و کاربرد برگی سالیسیلیک اسید

Abstract

اهداف: مطالعه حاضر، به‌منظور ارزیابی عملکرد دانه، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانت و تجمع اسمولیت‌ها در برگ بادام زمینی (Arachis hypogaea L.) تحت تاثیر سطوح مختلف آبیاری و سالیسیلیک اسید انجام گردید. مواد و روش‌ها: این آزمایش، در طی سال‌های زراعی 1398 و 1399 به‌صورت کرت‌های خرد شده با طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آزمایشی مرکز تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل چهار سطح رژیم آبیاری: عدم انجام آبیاری، آبیاری در مرحله گل‌دهی، آبیاری در مرحله نمو غلاف‌ها، آبیاری آبیاری در مرحله گل‌دهی + مرحله نمو غلاف‌ها و سه سطح سالیسیلیک اسید شامل 100، 200 و 300 میکرومول در لیتر به‌ترتیب به‌عنوان کرت اصلی و فرعی بود.یافته‌ها: کم‌آبیاری سبب کاهش عملکرد دانه، شاخص کلروفیل برگ و محتوای نسبی آب برگ‌ در بادام زمینی گردید. ولی، میزان برخی صفات فیزیولوژیکی نظیر پرولین، کاتالاز، سوپراکسیددیسموتاز، پراکسیداز، محتوای قندهای محلول در برگ‌ها، محتوای پروتئین محلول و محتوای آنتوسیانین‌ برگ در واکنش به کم‌آبیاری افزایش پیدا کرد. سالیسیلیک اسید سبب بهبودی تمامی صفات اندازه‌گیری شده بادام زمینی در سطوح مختلف آبیاری گردید. بیشترین عملکرد دانه بادام زمینی (3450 کیلوگرم در هکتار) در پاسخ به انجام آبیاری تکمیلی در هر دو مرحله‌ شروع گل‌دهی + تشکیل غلاف‌ها همراه با کاربرد 300 میکرومول سالیسیلیک اسید در لیتر به دست آمد.نتیجه‌گیری: براساس نتایج این مطالعه، آبیاری تکمیلی و کاربرد برگی سالیسیلیک اسید می‌تواند در راستای افزایش مقاومت گیاهان در برابر تنش خشکی و بهبود عملکرد دانه تحت شرایط اقلیمی مشابه قابل توصیه باشد.