امکان‏سنجی افزایش تراکم ساختمانی با توجه به ظرفیت شبکه معابر مطالعه موردی: محله بهار کلان شهر تبریز

Abstract

در قرن حاضر تشدید مسائلی از قبیل افزایش جمعیت، گسترش شهرنشینی، تقاضای مردم برای سکونت و یا کار در محل خاص و جلوگیری از گسترش شهرها و... جز عواملی محسوب می­شوند که افزایش تراکم ساختمانی در شهرها را مورد تاکید قرار داده­اند. لذا این روند بایستی به صورت تدریجی صورت پذیرد تا به موازات آن زیرساخت­های لازم برای این امر مهیا گردد. اما در کلان‌شهر تبریز تعیین تراکم بدون توجه به زیر­ساخت­های شبکه معابر صورت پذیرفته است به‌گونه‌ای که این مسئله موجب عدم پاسخگویی نیازهای ترددی جمعیت و وجود ترافیک سنگین در این کلان‌شهر شده است. در این پژوهش، امکان­سنجی افزایش تراکم ساختمانی با توجه به ظرفیت پذیرش شبکه معابر در محله بهار کلان‌شهر تبریز مورد بررسی قرار گرفته است. برای رسیدن به این هدف با برآورد حجم ترافیک در هر یک از معابر محدوده مورد مطالعه، به شناسایی و تعیین نقاطی از شبکه معابر که با کمبود یا مازاد ظرفیت قابل پذیرش روبرو هستند، پرداخته‌شده است تا نواحی دارای مازاد تراکم و نواحی دارای پتانسیل افزایش تراکم در محدوده مورد مطالعه مشخص گردد. داده­های این پژوهش با استفاده از مطالعات میدانی جمع‌آوری‌شده و جهت تجزیه و تحلیل این داده­ها نیز از نرم­افزارهای AIMSUN و ARCGIS استفاده شده است. بر اساس نتایج پژوهش در وضعیت موجود، معابر اصلی محدوده مورد مطالعه دارای مشکل ترافیکی می­باشند، به‌طوری که حجم ترافیک عبوری در محدوده مورد مطالعه، به‌تنهایی سطح سرویس معابر را در آستانه سطح سرویس C (سطح سرویس مطلوب شهری) قرار می­دهد. بار ترافیک تولیدی نیز به‌تنهایی و جدای از بار ترافیک عبوری سطح سرویس C را تأمین می­کند از آنجایی که تفکیک ترافیک عبوری و تولیدی در کوتاه‌مدت و بدون توسعه شبکه شریانی و اصلاح شبکه معابر اطراف محله امکان­پذیر نیست. لذا محله بهار از نظر ظرفیت پذیرش معابر اشباع‌شده و قابلیت افزایش تراکم ساختمانی را ندارد.