تأثیر روش کاربرد اسید هیومیک بر زیست‌فراهمی آهن در گیاه کلزا

Abstract

برای بررسی تأثیر کاربرد خاکی، محلول­پاشی و مصرف همراه با آب آبیاری (کودآبیاری) اسید هیومیک بر فراهمی آهن در گیاه کلزا (<em>Brassica napus L</em><em>.</em>)آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 10 تیمار و 4 تکرار به­اجرا درآمد که تیمارها شامل مصرف خاکی اسید هیومیک در سه سطح (1، 2 و 4 گرم بر کیلوگرم خاک)، محلول­پاشی اسید هیومیک در سه سطح (1/0، 2/0 و 4/0 درصد) و همراه با آب آبیاری در سه سطح (1000، 2000 و 4000 میلی‌گرم در لیتر) و تیمار شاهد (بدون اسید هیومیک) بود. نتایج نشان داد که بیشترین غلظت آهن کل در ساقه و آهن فعال به‌ترتیب با میانگین 85 و 9/44 میلی­گرم بر کیلوگرم مربوط به تیمار 2000 میلی­گرم بر لیتر مصرف اسید هیومیک همراه با آب آبیاری و کمترین مقدار به­ترتیب با میانگین 6/54 و 4/20 میلی­گرم بر کیلوگرم مربوط به تیمار شاهد بود. همچنین آهن قابل استخراج خاک گلدان­ها پس از برداشت، توسط عصاره­گیرهای مختلف به­ترتیب اگزالات آمونیوم سریع> هیدروکسیل آمین هیدروکلراید AC-EDTA< DTPA< AB-DTPA < EDTA< کاهش یافت. براساس نتایج به­دست آمده آهن استخراج شده به­وسیله بیشتر عصاره­گیرها با شاخص کلروفیل همبستگی معنی­دار داشتند. از بین عصاره­گیرها تنها آهن استخراج شده به وسیله DTPA با آهن کل ساقه (*69/0r=) و آهن فعال (*79/0r=) معنی­دار شدند و بین آهن عصاره­گیری شده توسط این عصاره­گیر و غلظت کل آهن برگ همبستگی ضعیف و غیرمعنی­دار (^ns35/0r=) مشاهده گردید. در این تحقیق مشاهده شد اندازه­گیری آهن فعال می­تواند یک روش مناسب برای تشخیص کمبود آهن در گیاه کلزا باشد.