مکان‌یابی برای کاشت گیاهان زراعی و باغی منتخب در اراضی منطقه آبیک استان قزوین

Abstract

مطالعات خاکشناسی و تناسب اراضی برای اجرای یک پژوهش کاربردی و اطلاع از ویژگی­های خاک و اراضی ضروری است. هدف این تحقیق، تعیین مکان­های مناسب در شرایط فعلی و آتی برای برخی محصول­های زراعی و باغی بود. منطقه مورد مطالعه با وسعت 295 هکتار در منطقه آبیک قزوین واقع­است. رژیم رطوبتی و حرارتی منطقه به­ترتیب اریدیک ضعیف و ترمیک بود. فیزیوگرافی­های غالب، مخروط­افکنه آبرفتی و دشت‌ دامنه‌ای هستند که برای کشاورزی تسطیح شده­بودند. 9 خاک­رخ در منطقه تشریح­شد و بر اساس رده­بندی آمریکایی، خاک‌ها در دو رده انتی‌سول و اریدی‌سول طبقه­بندی شدند. تناسب اراضی فعلی و آتی 5 نوع بهره‌وری (شامل کلزای پاییزه، گوجه­فرنگی، سیب، گلابی و گردو) با توجه به شرایط اقلیم، خاک و زمین بررسی شد. نتایج نشان داد، وجود مقدار نسبتاً زیاد تا زیاد سنگ، سنگریزه، قلوه­سنگ، کربنات کلسیم معادل و pH خاک، مهم‌ترین عوامل محدوده­کننده برای انواع بهره‌وری می‌باشند. برای گوجه­فرنگی و گردو، کلاس تناسب اراضی نمی­تواند به S1 ارتقاء یابد. زیرا شرایط اقلیمی منطقه برای آن­ها کم­و­بیش محدودیت­‌زا است. اما کلاس تناسب اراضی برای سایر انواع بهره­وری­ها با انجام اقدامات مدیریتی مناسب می‌تواند ارتقاء پیدا کند. کلاس تناسب اراضی سایر نوع‌های بهره‌وری اراضی با اجرای اقدامات مدیریت اراضی قابل بهبود می­باشد. به­ترتیب 40% و 43% از کل اراضی منطقه برای کاربری باغ و زراعت آبی مناسب (کلاس S1) است. درنهایت 17% باقی­مانده نیز به­علت وجود محدودیت­های زیاد می‌تواند برای کاربری­های غیر کشاورزی مورداستفاده قرار­گیرد.