تأثیر زهکش افقی بر پایداری سد خاکی همگن در شرایط تخلیه سریع

Abstract

در سدهای خاکی فرایند تخلیه سریع موجب ایجاد شیب فشار بین بدنه سد و مخزن می­گردد. این شیب فشار پس از تخلیه مخزن به دلیل تأخیر زمانی لازم جهت اتلاف اضافه فشار آب منفذی موجود در شیب بالادست ایجاد گردیده و آن را در معرض لغزش قرار می­دهد. در این تحقیق در یک مدل سد خاکی همگن تأثیر طول و ضخامت زهکش افقی بر پایداری شیب بالادست در شرایط تخلیه سریع مورد بررسی قرار گرفت. به ازای ابعاد مختلف زهکش، بلافاصله پس از افت سطح آب محدوده تغییرات ضریب اطمینان در مقابل لغزش سطحی و عمیق به ترتیب 6/2-5/1 و 2/2-3/1 بدست آمد که با گذشت زمان تحت تأثیر زهکش با حداکثر طول و ضخامت موثر به ترتیب به 3-2 و<br /> 3-2/2 افزایش یافت . علاوه بر این به ازای نسبت افت سطح آب کمتر از 3/0، زهکش با نسبت طول 43/0 (طول زهکش به عمق آب مخزن) به ازای تمامی ضخامت­ها پایداری را ایجاد کرد. برای نسبت­های بزرگتر افت سطح آب نیز، نسبت طول زهکش 71/0 با ضخامت متوسط، پایداری در مقابل لغزش را تأمین نمود.