ارزیابی کیفی تناسب اراضی ایستگاه تحقیقاتی کرکج برای چغندر قند، پیاز و گلرنگ با روش¬های محدودیت ساده و پارامتریک ریشه دوم

Abstract

این تحقیق در اراضی ایستگاه تحقیقاتی کرکج واقع در 12کیلومتری شرق تبریز جهت ارزیابی کیفی تناسب اراضی برای محصولات چغندر قند، پیاز و گلرنگ صورت گرفته است. اطلاعات خاکشناسی بر اساس مطالعه 11 پروفیل خاک در اراضی مذکور و داده­های اقلیمی از ایستگاه کلیماتولوژی خلعت­پوشان تهیه گردید. همه نیازهای زمین نما، خاک و اقلیمی چغندر قند، پیاز و گلرنگ از جداول ارائه شده توسط سایس و همکاران اقتباس و با استفاده از آنها کلاس تناسب کیفی برای محصولات ذکر شده به روش محدودیت ساده و ریشه دوم مشخص گردید. نتایج نشان داد که منطقه مورد مطالعه برای کشت پیاز و گلرنگ از نظر اقلیمی مناسب و برای چغندرقند دارای تناسب متوسط است. بنابراین تعیین کلاس نهائی تناسب تابع خاک، شرایط زمین، نوع کشت و کار و مدیریت تولید محصول مب­باشد. بر اساس سیستم محدودیت ساده تقریبا 9% اراضی دارای تناسب متوسط (S₂) و 91% اراضی با تناسب بحرانی (S₃) برای کشت چغندرهستند. در این منطقه به ترتیب 18% ، 45/45% ، 2/18 % و 35/18 %در کلاس­های S₂ ، S₃ ،N₁ (بالفعل نامتناسب ولی بالقوه متناسب) و N₂ (نامتناسب) برای پیاز قرار می­گیرند. همچنین در منطقه مطالعاتی 82% و 18% به ترتیب در کلاس­های S₃و N₂ برای گلرنگ اختصاص می­یابند. در روش ریشه دوم 45/45 % اراضی در کلاس S₃ و 55/54 % بقیه دارای کلاس N (نامناسب) برای چغندر بوده و برای کشت پیاز 18/18 % اراضی در کلاس S₂، 45/45% در کلاس S₃ و 37/36% در کلاس N، اما برای گلرنگ 45/45 % اراضی در کلاس S₃ و 55/54 % در کلاس N می­باشند. براساس نتایج حاصله اقلیم برای محصولات پیاز و گلرنگ با تناسب بالا (S₁) بوده و برای چغندرقند دارای تناسب متوسط (S₂) می­باشد. بعلاوه مهمترین محدویت­های خاک منطقه خصوصیات حاصلخیزی از جمله pH و مواد آلی می­باشد.