عوامل مؤثر بر توانمندشدن زنان نخبه‌ی سیاسی (مورد مطالعاتی: زنان نماینده در مجلس شورای اسلامی)

Abstract

«توانمندشدن سیاسی» فرصت‌ پرداختن شمار زیادی از شهروندان به امور سیاسی است؛ یکی از مهم‌ترین شاخص‌های آن، افزایش «مشارکت سیاسی» در سطح تصمیم­سازی است. مقاله­ی حاضر با هدف پاسخ به این پرسش کلی نگاشته شده که «توانمندشدن زنان در عرصه­ی سیاست»، چیست و با چه متغیرهای زمینه‌ای شکل می‌گیرد. جامعه­ی آماری این پژوهش را زنان نخبه در عرصه­ی سیاست تشکیل می­دهند و روش‌شناسی، مبتنی بر بهره‌گیری از تکنیک تحلیل­محتوای کمی و کیفی و تکنیک مصاحبه نیمه­ساخت‌یافته در جمع‌آوری داده‌ها و متون مصاحبه‌هاست؛ در راستای ساماندهی داده‌های استخراج‌شده و ارایه الگوی نهایی نیز از نرم‌افزار تحلیل داده‌های کیفی مکس کیو.دی.­اِی استفاده شده است. بر اساس یافته‌های پژوهش، توانمندشدن سیاسی دارای دو بعد اصلی «مشارکت و کنشگری سیاسی» و «نخبگی سیاسی» است و زنان نخبه­ی سیاسی در مسیر توانمندشدن، از چهار محیط فردی، خانوادگی، سیاسی و اجتماعی متأثر هستند که از این میان، محیط خانوادگی بیشترین اثرگذاری را بر این زنان و توانمندی­هایشان دارد. پس از این، محیط سیاسی و زمینه‌های تشویقی این حوزه، بر شکل‌گیری و میزان توانمندشدن این زنان اثرگذار است. پژوهشگر در مجموع 18 مقوله­ی درجه­ی 1و2 و 522 عبارت معنایی را شناسایی نموده و آن را در ترسیم مدل نظری مبتنی بر میدان به کار برده است