تأثیر سبک زندگی در سازمان فضایی معماری مسکونی در ایران (نمونه مورد مطالعه: آشپزخانه حد فاصل سال های 1304 تا 1357 ﻫ.ش)

Abstract

اوایل قرن بیستم با ظهور فناوری­های جدید، تغییراتی در معماری مطبخ به عنوان یکی از مهمترین عرصه­های حضور زنان در واحد مسکونی صورت گرفته است. این تغییرات در ساختار، جانمایی و معماری فضای مطبخ متناسب با ویژگی­های فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی زنان بوده که در گذر زمان به صورت­های مختلف نمود یافته است. هدف این تحقیق بررسی تأثیر سبک زندگی در قالب مؤلفه­های تکنولوژی و نقش جنسیتی زنان به عنوان متغیرهای مستقل بر ویژگی­های معماری و سازماندهی فضایی آشپزخانه به عنوان متغیر وابسته است و دورۀ پهلوی متغیر کنترل می­باشد. روش­های تحقیق در این پژوهش، از نوع توصیفی- تحلیلی، تاریخی- تفسیری و میدانی است. گردآوری داده­ها به صورت کتابخانه­ای، اسنادی و مشاهدۀ مستقیم و میدانی بوده است. نتایج تحقیق نشان می­دهد شاخص­های مربوط به جنسیت در این دوره باعث تساوی زن و مرد به ویژه در طبقات متوسط و مرفه اجتماع شده است که به تبعِ آن، فضاهای اندرونی و بیرونی به تدریج حذف و آشپزخانه از گوشۀ حیاط و زیرزمین به داخل خانه منتقل شده است و به عنوان یک فضای بینابین (عرصه مشترک) در ارتباط با سایر فضاها قرار گرفته است. ظهور دستاوردهای معماری مدرن نیز، امکان این تغییر و تحولات را میسر کرده است