آق‌داغ، منطقه‌ای حفاظت شده با تنوع گونه‌ای و زیستگاهی منحصر بفرد در جنوب استان اردبیل

Abstract

منطقه حفاظت شده آق‌داغ در جنوب استان اردبیل قرار دارد. این محدوده از لحاظ تنوع زیستی، یکی از متنوع‌­ترین عرصه‌­های طبیعی محسوب می­شود. موقعیت خاص جغرافیایی منطقه، نزدیکی به مرز نواحی فلورستیک ایرانو-تورانی و هیرکانی، توپوگرافی، تنوع ارتفاعی از 560 تا 3332 متر از سطح دریا و تنوع ادافیکی آن، موجب شکل­‌گیری ترکیب منحصر به فردی از زیستگاه­‌ها در آن شده است. تنوع بالای گونه­‌های گیاهی، در زیستگاه­های مختلفی از قبیل زیستگاه آلپی (که غالباً به شکل واریزه ای و پهنه برفی نمایان هستند)، نیمه آلپی (در رخسارهای بالشتکی خاردار)، استپی و ماندابی دیده می­‌شود. در ناحیه کوهستانی (montane) و در مناطق پست، به دلیل بهره‌­برداری­های چندگانه، در کنار زیستگاه­‌های درخت و درختچه­‌زاری و استپی، زیستگاه­‌های تخریبی مختلفی هم شکل گرفته اند. این منطقه، پناهگاه برخی از گونه‌­های اندمیک و نادری است که برخی از آن­ها مانند <em>Hedysarum persicum </em> تا کنون تنها در این منطقه گزارش شده‌­اند. تنوع جانوری این منطقه نیز بالا بوده و محل حضور گونه­‌های مختلفی از جمله کل و بز و پلنگ ایرانی است. این ذخیره­‌گاه زیستی، نیاز به مدیریت و یک برنامه مدون برای حفاظت دارد.