کاهش فشار بر مراتع، از طریق اقتصادی کردن مرتعداری

Abstract

گزارشات حکایت از آن دارد که فشار وارد بر مراتع، بیش از توان آنها می‌‌باشد و بهره‌‌برداری از آنها، برابر ضوابط علمی و مطابق با مقیاس تولید نیست (شکل1 و شکل2 و شکل3) (محمدی و همکاران، 1386؛ معتمدی و همکاران، 1397). در این ارتباط، بیان می‌‌شود که بهره‌‌برداری از مراتع، اگر پاسخگوی معیشت و زندگی اقتصادی مرتعداران نباشد، به‌‌دلیل فشار بر آن، موجودیت مرتع به خطر می‌‌افتد (کریمی و کرمی دهکردی، 1385؛ مظهری و همکاران، 1389). طبیعی است، اندازه کوچکتر از حد بهینه واحدهای مرتعداری، باعث تخریب هرچه بیشتر مراتع و اندازه بزرگتر از حد مطلوب، نیز باعث اتلاف منابع می‌‌گردد (McGregor, 2007). از این‌‌رو، بررسی اجتماعی و نیازهای اقتصادی مرتعداران، از جنبه‌‌های اساسی مدیریت و بهره‌برداری بهینه از مراتع است و باید ضمن تجدید نظر در شرح خدمات طرح‌‌های مرتعداری رایج، به ‌هنگام ممیزی مراتع و صدور پروانه چرا، به اندازه مطلوب هر خانوار و حداقل مساحت مرتع مورد نیاز هر یک از خانوارهای مرتعدار جهت استفاده چندمنظوره از مرتع و به‌ویژه استفاده چرایی، توجه خاصی داشت. بررسی‌‌ها، گویای این است که هر ساله در هنگام ممیزی مرتع، به این موضوع توجه کمتری می‌شود و بدون توجه به نیاز واحدهای پایه اجتماعی و توان اکولوژیکی مراتع در مناطق مختلف آب و هوایی، پروانه چرا تمدید و یا صادر می‌‌شود...