آینده‌ پژوهی انقلاب اسلامی ایران

Abstract

آینده‌پژوهی به لحاظ هستی‌شناسی پست‌مدرن بوده و عدم قطعیت اصل حاکم بر آن است. هدف آینده‌پژوهی نه «پیش‌بینی» بلکه «درنظرگرفتن» است. آینده‌پژوهی مطالعة آینده‌هاست و سه آینده «ممکن»، «محتمل» و مطلوب(مرحج) را به صورت همزمان در نظر می‌گیرد. با تقسیم مطالعات انقلاب به سه قلمرو فلسفة انقلاب، تئوری‌های انقلاب و نتایج انقلاب، پژوهش حاضر، در قلمرو مطالعات نتایج انقلاب‌ها جای می‌گیرد و می‌کوشد با استفاده از تکنیک‌هایی که مطالعات آینده‌پژوهی در اختیار می‌گذارد، آیندة انقلاب اسلامی ایران را مورد مطالعه قرار دهد. تکنیک مورد استفاده در این پژوهش سناریونویسی است. در این راستا با در نظر گرفتن روند برنامه‌های اجرایی نیروهای اجتماعی مختلف فعال در نظام سیاسی جمهوری اسلامی، در قالب سه سناریوی «استحاله انقلاب اسلامی»، «براندازی انقلاب اسلامی» و «ترقی و پیشرفت انقلاب اسلامی»، آینده‌های ممکن، محتمل و مرحجّ پیش‌روی این انقلاب را بررسی می‌کند. از این سناریوهای سه‌گانه، دو سناریوی نخست، جزء آینده‌های نامطلوب و منفی قلمداد شده و سناریوی سوم نیز آیندة مطلوب و مثبت به شمار می‌رود.