ارزیابی و سنجش میزان آمادگی نهادهای تأثیرگذار بر مدیریت یکپارچه حریم تهران در استقرار زیرساخت داده مکانی (SDI)

Abstract

امروزه حریم پایتخت دچار تفرق‌های متعددی از نوع نهادی و ابزاری است. بدون تردید لازمه مدیریت فضایی وجود یک نظام پشتیبان تصمیم فضایی و پویایی و تعاملی بودن آن است. زیرساخت داده مکانی (SDI) یک نظام و رویکرد کارآمد در امر مدیریت اطلاعات مکانی است که در سال‌های اخیر نیز پیشرفت زیادی داشته است. پژوهش حاضر ضمن بازشناسی نهادهای تأثیرگذار در مدیریت یکپارچه حریم پایتخت به ارزیابی عوامل و معیارهای آمادگی استقرار زیرساخت داده مکانی می‌پردازد. جمع‌آوری داده‌ها از طریق مصاحبه و پرسشنامه و روش تحقیق استفاده از روش شاخص آمادگی SDI بوده است. 25 نهاد منتخب عمومی و دولتی در 16 معیار ارزیابی و شاخص آمادگی نهادی مورد ارزیابی و محاسبه شاخص آمادگی قرار گرفتند. به طور کلی دو عامل فناوری و اطلاعات در قیاس با سه عامل سازمانی، انسانی و مالی با چالش‌های کمتری در ایجاد زیرساخت داده مکانی مواجهند اما در مجموع تفاوت چندانی میان عوامل مشاهده نشد. در بررسی جزئی‌تر معیار سرمایه خصوصی و بازگشت سرمایه وضعیت چندان مناسبی در مقایسه با دیگر معیارها ندارند. همچنین در این تحقیق چهار نهاد در وضع آماده‌تر و سه نهاد ناآماده‌تر از سایرین برای ایجاد SDI تشخیص داده شدند. شاخص آمادگی در نهادهای ذی‌مدخل حریم پایتخت 47/0 محاسبه شد که کمی زیر حد متوسط قرار دارد. در پایان به منظور رفع موانع پیشنهادهایی با محوریت تقویت بخش خصوصی، افزایش آگاهی عمومی و مدیران، اصلاح نگرش حاکمیت و قدرت داده و گسترش فرهنگ اشاعه اطلاعات، ارتقاء همکاری‌های بین‌نهادی، تمرکز روی طرح‌های زیرساختی داده به جای ایجاد سامانه‌های ناکارآمد ارائه شد.