بررسی روند تغییرات و همبستگی تعداد وقوع گرد و غبار در ایران

Abstract

پدیده گرد و غبار یکی از پدیده­های مخرب و رایج در نواحی خشک و بیابانی ایران و جهان است که آثار زیان­باری بر زندگی انسان و محیط­زیست دارد. هدف از این پژوهش، بررسی آماری تعداد وقوع گرد و غبار برای بازه زمانی 1990 تا 2016 برای کل ایران می­باشد. در این تحقیق تغییرات تعداد وقوع گرد و غبار در ماه­­های سال­های مورد مطالعه (2016-1990) برای 30 ایستگاه کشور مورد تحلیل قرار گرفت و به بررسی همبستگی بین ایستگاه­ها در چهار منطقه و کل کشور پرداخته شد. نتایج تعداد وقوع گرد و غبار در فصول مختلف در کشور حاکی از آن است که تابستان و زمستان به ترتیب بیشترین و کمترین رخداد گرد و غبار را در کشور دارد. هم­چنین نتایج نشان دهنده آن است که ماه­های جولای و دسامبر به ترتیب بیش­ترین و کم­ترین تعداد گرد و غبار را در بیشتر ایستگاه­های کشور نسبت ماه­های دیگر دارند. نتایج بررسی­ها نشان داد که زابل و زنجان به ترتیب بیش­ترین و کم­ترین تعداد گرد و غبار را به ترتیب با 3666 و 130 رخداد در طول سال دارند. نتایج بیان­کننده آن است بیشتر ایستگاه­های کشور دارای همبستگی معنی­داری از لحاظ وقوع گرد و غبار در سطح 95 و 99 درصد بودند که حاکی از آن است که تقریبا بیشتر کشور دارای شرایط مشابه از نظر توفان گرد و غبار می­باشند. نتایج هم­چنین حاکی از آن بود که ایستگاه­هایی که از لحاظ جغرافیایی که نزدیک همدیگر بودند دارای ضریب همبستگی بالاتری بودند.