زیستگاه های جنگلی مناسب برای حفاظت از سنجاب ایرانی (Sciurus anomalus pallescens) در غرب استان کرمانشاه

Abstract

<strong>منطقه زاگرس با پنج میلیون هکتار جنگل تقریباً وسعتی معادل 40 درصد از کل جنگل‌های کشور را به‌ خود اختصاص داده است. استفاده بی رویه از جنگل‌های زاگرس طی سالیان متمادی، موجب شده که این جنگل‌های با ارزش به اکوسیستم‌های حساس و شکننده‌ای تبدیل شوند. سنجاب ایرانی از پستانداران شاخص جنگل‌ های بلوط زاگرس است، که متأسفانه زیستگاه‌های مطلوب این گونه در اثر فعالیت‌های تخریبی انسانی به شدت کاهش یافته است. مطالعه حاضر جهت انتخاب لکه‌های باقی مانده مطلوب برای حفاظت از این گونه شهرستان ثلاث باباجانی انجام گرفت. برای انجام این کار نقاط حضور گونه با انجام مطالعات میدانی و گزارشات جوامع محلی و کارشناسان محیط زیست به‌ دست آمد. متغیرهای مورد نیاز برای مدل‌ سازی نیز با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی تهیه و برای تهیه نقشه‌ های مطلوبیت زیستگاهی و لکه‌های مناسب حفاظتی برای این گونه از نرم‌ افزار حداکثر بی‌ نظمی (</strong><strong>MaxEnt</strong><strong>) استفاده گردید. نتایج به ‌دست آمده نشان دادند که عمده لکه‌های مناسب حفاظتی برای این گونه در غرب شهرستان ثلاث باباجانی قرار گرفته است (</strong><strong>ACU= </strong><strong>0/</strong><strong>961</strong><strong>). هم ‌چنین متغیرهای ارتفاع، فاصله از جاده و پوشش گیاهی مهم‌ ترین متغیرهای موثر بر مطلوبیت زیستگاهی این گونه شناسایی شدند. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که مناطق جنگلی با پوشش متراکم و مناطق جنگلی مرتفع مطلوب‌ ترین زیستگاه‌های موجود برای گونه سنجاب ایرانی می‌باشد. به ‌نظر می‌رسد انتخاب بخش‌هایی از لکه‌های جنگلی پیشنهادی به‌ عنوان منطقه حفاظت شده در شهرستان ثلاث باباجانی می‌تواند نقش موثری را در حفاظت از این گونه داشته باشد.</strong>