اثر کود نیتروژنه و تاریخ کاشت بر شیوع کرم ساقه‎خوار، بیماری بلاست و عملکرد در کشت مجدد چند رقم برنج در منطقه آمل

Abstract

به‎منظور تعیین اثر تاریخ کاشت و کود نیتروژنه بر میزان آلودگی بوته‏های برنج به کرم ساقه‎خوار، بیماری بلاست و عملکرد در کشت مجدد برنج ارقام کوهسار، بینام، طارم هاشمی و طارم محلی، دو آزمایش جداگانه طی سال‏های زراعی 1394 و 1395 به‎صورت کرت­های خرد شده بر پایه طرح بلوک‎های کامل تصادفی ‎در شهرستان آمل اجرا شد. آزمایش اول اثر نیتروژن با مقادیر 30، 60 و 90 کیلوگرم در‎ هکتار‎ و رقم بود و آزمایش دوم اثر تاریخ کاشت شامل 2، 12 و 22 مرداد و رقم بر میزان آلودگی کرم ساقه‎خوار، بیماری بلاست و عملکرد برنج بود. میزان آلودگی کرم ساقه‎خوار برای رقم کوهسار معادل 18% ولی برای ارقام بینام، طارم هاشمی و طارم محلی بین 12- 6% بود. با افزایش مصرف نیتروژن میزان آلودگی کرم ساقه‎خوار در مرحله رویشی و در مرحله خوشه‎دهی افزایش معنی‎داری داشت. میزان بیماری بلاست گردن خوشه در رقم کوهسار 21 تا 43% و مقدار آن در رقم بینام 4% بود. با افزایش مصرف نیتروژن،میزان عملکرد محصول روند افزایشی و معنی‎دار داشت ولی با مصرف 90 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژنه، میزان آلودگی به کرم ساقه‎خوار افزایش یافت. تفاوت معنی‎داری از نظر میزان درصد آلودگی بلاست گردن خوشه بین ارقام مشاهده نشد. درصد آلودگی کرم ساقه‎خوار و بیماری بلاست در تاریخ کاشت اول بیشتر بود. بلاست گردن خوشه در رقم کوهسار در هر سه تاریخ کاشت بیشتر از ارقام بومی بود. برای حصول عملکرد مطلوب و خسارت کمتر شیوع آفت و بیماری در کشت مجدد برنج، تاریخ کاشت 12 مرداد و میزان نیتروژن 60 کیلوگرم در هکتار برای رقم بینام پیشنهاد می‎شود.