تبیین رویکرد تلفیقی در مدیریت و کنترل مرزها: مورد مطالعه مرزهای خشکی ایران

Abstract

مرزها به عنوان نقاطی که نهادهای حکومت به روش­ها و اشکال گوناگون قانون خود را در آن پیاده سازی می­نمایند شناخته می­شوند. باتوجه به اینکه جهت کنترل و مدیریت مرزها رویکردهای گوناگونی اتخاذ شده است می­توان مشاهده نمود که همچنان این موضوع در کشورهای در حال توسعه ازجمله ایران به عنوان موضوعی امنیتی نگریسته می­شود و بیشترین رویکردهای مرتبط با این امر از دیدگاه امنیتی محض مورد توجه قرار گرفته است؛ در حالیکه نگاه به مرز باید به صورت چند بعدی و همه جانبه باشد. در این پژوهش به دنبال پاسخگویی به این پرسش­ها هستیم که مدیریت مرزهای خشکی به چه صورتی می­تواند انجام شود؟ و کدام یک از شاخص­های مدیریت مرزها از وزن و اهمیت بیشتری برخوردار است؟ بنابراین روش تحقیق به صورت تلفیقی و متشکل از آزمون کندال، دیمتل و روشAHP می­باشد. یافته­های پژوهش نشان می­دهد که ما در مدیریت مرزها با پنج مؤلفه اصلی اقتصادی، فرهنگی-اجتماعی، عمرانی، امنیتی-نظامی و مدیریت تلفیقی روبرو هستیم و هر یک از مؤلفه­ها دارای هفت شاخص اصلی هستند. با استفاده از تکنیک­های مورد نظر می­توان بیان کرد که شاخص­هایی ازجمله تعیین و مشخص نمودن فرصت­ها و شناسایی عوامل باروری آنها (0.1)، مطالعه و شناخت موقعیت جغرافیایی و شرایط فضایی مناطق مرزی (0.099)، تعیین و مشخص کردن تهدیدها و شناسایی ریشه­ها و عوامل آن (0.098) و خارج ساختن مناطق مرزی از انزوا (0.096) دارای بیشترین وزن هستند. بنابراین می­توان به عنوان نتیجه گفت که مدیریت در مناطق مرزی باید به صورت تلفیقی و ترکیبی با سایر عوامل در نظر گرفته شود.