کانی‌سازی مس رگه‌ای در منطقه‌ زرندیه با تکیه بر مطالعات کانی‌شناسی، ژئوشیمی و میانبارهای سیال، ساوه، استان مرکزی

Abstract

منطقه زرندیه در 42 کیلومتری شمال شرق ساوه (استان مرکزی) و در بخش تقریباً شمالی کمربند ماگمایی ارومیه – دختر واقع شده است. سنگ میزبان کانی‌سازی در این منطقه، سنگ‌های آندزیتی ائوسن و سنگ‌های دیوریتی و گابرویی اولیگو-میوسن است. مطالعات زمین-شیمی نشان می‌دهد که ماگمای سازنده سنگ‌های آذرین منطقه از نوع کالک آلکالن، متاآلومین و مرتبط با کمان آتشفشانی حاشیه قاره‌ای است. کانی‌سازی اغلب به شکل رگه، رگچه‌ای و برشی‌شدن در سنگ‌های دیوریتی و گابرویی مشاهده می‌شود. کالکوپیریت، کانه اصلی کانسار است و بوسیله پیریت، بورنیت، اولیژیست، کالکوسیت، کوولیت، نئوتوسیت، مس خالص، مالاکیت، آزوریت، کریزوکولا، گوتیت و لیمونیت همراهی می‌شود. عیار مس در نمونه‌های کانسنگ از 04/0 تا 7/1 درصد (متوسط 40/0 درصد) تغییر می‌کند. تحلیل آماری داده-های ژئوشیمیایی نمونه‌های مینرالیزه به روش پیرسن نشان می‌دهد که Cu بیشترین همبستگی را به ترتیب با عناصر Ag، As، Zn، Cd و Pb دارد. مطالعات میکروترمومتری میانبارهای سیال متوسط دمای همگن‌شدگی را °C195 و متوسط شوری را 23 درصد وزنی معادل نمک‌ طعام نشان می‌دهد. کانی‌زایی مس زرندیه قرابت نزدیکی با کانسارهای مس رگه‌ای گرمابی دارد.