طبقه بندی هوموس جنگلی بر اساس خصوصیات جوامع گیاهی در یک جنگل آمیخته پهن برگ کشور بلژیک

Abstract

جهت مطالعه ارتباط بین هوموس و پوشش گیاهی در یک جنگل آمیخته پهن برگ , اطلاعات رستنی های گیاهی (عفی , خزه ای و نونهال های درختی ) در 169 نمونه ثابت مربعی با به کارگیری روش های ترکیبی برآون بلانکه و TWINSPAN (تجزیه و تحلیل دو طرفه گونه های معرف ) جمع آوری و طبقه بندی گردید. اختلافات مربوط به عوامل خاکی و ترکیب عناصر رویشی بین دو توده جنگلی بلوط – راش و زبان گنجشک , فاکتورهای اصلی تأثیر گذار در شکل گیری چهار گونه رستنی های گیاهی حاصل نتایج طبقه بندی TWINSPAN بوده است. این طبقه بندی نشان داد که تغییرات در نمای ظاهری رستنی های گیاهی با تغییرات در اسیدیته خاک و کیفیت نوع هوموس مشخص می شود. نتیجه گیری شد که TWINSPAN , داده های رستنی های گیاهی را بر اساس گروه های اکولوژیک که به عنوان معرف عوامل محیطی هستند, طبقه بندی می کند. اولین محور با بیشترین معیار ایگن (54/0) , به عنوان جهت اصلی تغییرات در ساختار نمای ترکیب رستنی های گیاهی تعیین شده است. عناصر رویشی در دو قطب این محور, منعکس کننده گرادیان حاصلخیزی خاک می باشند. بر اساس شاخص های تعریف شده النبرگ (1992) در خصوص ترکیب و پراکنش گیاهی با تغییرات عوامل محیطی, نتیجه گیری شد که گروه (100) در چهارمین تقسیم بندی شامل عناصر رویشی ازت دوست نظیر Urtica dioicas , Stachys sylvatica و Ranunculus repens به عنوان گونه های معرف با خصوصیات هوموس مول جنگلی می باشند. در حالی که گروه (111) در هفتمین تقسیم بندی شامل گونه های اسید دوست نظیر Dicranella heteromella , Poltrichum formosum و Pteridium aguilinum منعکس کننده هوموسی با کیفیت مودر( هوموس خام) می باشند. تشابه نمای ترکیب بین رستنی های گیاهی با سه روش جاکارد ( ) , مقادیر میانگین (mL,mR,mN,mF) و ضریب نزدیکی اکولوژیک (EAC) در بین دو گروه (100) و (110) و همچنین (100) و (111) اختلاف معنی داری در ایجاد نا پیوستگی بین گروه های یادشده نشان داده است. نتایج حاصل از مطالعات جامعه شناسی بر اساس کیفیت نوع هوموس جنگلی, چهار نوع هوموس به ترتیب تیپیکال مول, اسید مول, مول – مودر و مودر برای چهار گروه رستنی های گیاهی تشخیص داد. نتیجه گیری شد که جوامع گیاهی می توانند به عنوان معرف ارزشمندی جهت تعیین کیفیت نوع هوموس یک اکوسیستم جنگلی به کار گرفته شوند.