میکروبیواستراتیگرافی و پالئواکولوژی سازند قم در برش گویلر، جنوب باختر استان زنجان

Abstract

ک برش چینه شناسی به ضخامت 155 متر به جهت تعیین ویژگی های بیوزوناسیونی و پالئواکولوژیکی نهشته های قم در جنوب باختری استان زنجان، ناحیه ساختاری ایران مرکزی انتخاب شده است. بررسی های صحرایی نشان می دهد سازند قم از سنگ آهک های کرم تا قهوه ای رنگ نازک تا ضخیم لایه، سنگ آهک ماسه ای، تناوب شیل و مارن سبز، سنگ آهک ریفی- مرجانی و تناوب مارن سبز و آهک آرژیلیتی تشکیل شده است. براساس مطالعات دیرینه شناسی، در مجموع تعداد 24 جنس و 18گونه شامل 17 جنس و 9 گونه از فرامینیفرای بنتیک و 7 جنس و 9 گونه از فرامینیفرای پلانکتونیک شناسایی شده است که بر مبنای گسترش چینه شناسی فرامینیفرا، یک بیوزون تجمعی به نام Borelis melocurdica- Borelis melomeloAssemblage zone به سن بوردیگالین (میوسن پیشین) با قطعیت برای سازند قم تشخیص داده شده است و 5 متر قاعده ای نهشته های قم منطبق بر روی سنگهای ولکانیکی به سن احتمالی آکیتانین (؟) در نظر گرفته شده است. بررسی شواهد پالئواوکولوژیکی از جمله فراوانی اجتماعات فسیلی، مورفوتایپ ها، نوع دیواره فرامینیفرای بنتیک و پلانکتونیک و حضور فراوان مرجان های ریف ساز با همزیستی جلبک ها، دریای قم دارای شوری نرمال و درجه حرارت نیمه گرم تا گرم داشته است. همچنین تغییرات نور در دریای قم عمدتا در محدوده های مزوفوتیک- الیگوفوتیک و آفوتیک بوده است. براساس عمق زیست دیرینه آلوکم ها، رسوبگذاری سازند قم احتمالا در یک شلف کربناته در محیط های لاگون، سد تا بخش های عمیق دریای باز اتفاق افتاده است.