رویکردی نوین در شناسایی میزان محل قرار گیری جبهه نسیم دریا در سواحل دریای خزر

Abstract

<em>نسیم دریا از جمله پدیده های میان مقیاس جوی، ویژه مناطق ساحلی است. هدف این مطالعه بررسی ساعات شروع نسیم دریا در هر کدام از فصول سال، میزان پیشروی نسیم دریا به سمت خشکی و شناسایی جبهه نسیم دریا می باشد. بدین منظور ابتدا آمار ساعتی جهات باد از ایستگاه های مورد مطالعه در فاصله زمانی(2015-2011) از سازمان هواشناسی دریافت گردید، سپس روزهایی که جهت باد در ایستگاه ها از سمت ساحل به سمت خشکی بودند، استخراج گردید. برای تعیین میزان تفاوت های دمایی از خط ساحلی تا خشکی از محصول دمای سطح زمین(</em><em>LST</em><em>) سنجنده مادیس با توان تفکیک مکانی 1000 متر در روزهای غیر ابری استفاده گردید. نتایج بیانگر آن است که نسیم دریا پدیده بارز در سواحل جنوبی خزر می باشد، ساعات شکل گیری نسیم دریا با توجه به اختلاف دما بین خشکی و دریا در ماههای مختلف متفاوت است. از آنجائیکه بیشترین اختلاف دما بین خشکی و دریا در عصرها رخ می دهد، محیط چگال گرای قوی تر نیز در این ساعات ایجاد می شود،بگونه ای که در اکثر نمونه های مطالعاتی ساعات شروع نسیم دریا در ماههای دی، بهمن و آذر در ساعت 12 به وقت گرینویچ، در ماههای مهر، آبان، اسفند، فروردین و اردیبهشت از ساعت 9 و در ماههای خرداد، تیر، مرداد و شهریور در ساعت 6 به وقت گرینویچ می باشد. دریاچه خزر با توجه به وسعت و عمق کمتر نسبت به اقیانوس ها و تفاوت های دمای اندک نسبت به محیط های اقیانوسی، مشخصه های آب و هواشناختی روزانه آن باعث شده که حداکثر پیشروی نسیم دریا به سمت خشکی در مسافت های طولانی انجام نگیرد. حداکثر گسترش نسیم دریا در خشکی تا مسافت 13 کیلومتری مشاهده می شود و در تمامی نمونه های مطالعاتی منطقه همگرایی جبهه نسیم دریا کمتر از 13 کیلومتر در داخل خشکی پیشروی داشتند. در بیشتر نمونه های مطالعاتی، در زمان هایی که اختلاف دمایی بین ساحل و دمای جبهه نسیم دریا مشاهده نمی شود، عمق نسیم دریا و مسافت آن کمتر و در زمان هایی که اختلاف دمایی زیادتر می شود عمق نسیم دریا و پیشروی آن در داخل خشکی زیادتر می شود.</em>