تحلیل اقلیمی تغییرات ماهانه و فصلی ازون سطحی ایستگاه سنجش آلودگی زمینه جوّ فیروزکوه

Abstract

<em>در این تحقیق با استفاده از داده‌های ازون</em><em>سطحی و فراسنج‌های هواشناسی</em><em>اخذ شده از بانک اطلاعات سازمان هواشناسی کشور در طی دوره آماری 2003-1999، به بررسی نوسان روزانه و ماهانه ازون سطحی و همچنین تحلیل رابطه بین فراسنج‌های هواشناسی با ازون سطحی؛ در ایستگاه سنجش آلودگی زمینه‌ جوّ فیروزکوه پرداخته شده است. بررسی میانگین ماهانه ازون سطحی نشان می‌دهد که میانگین ماهانه ازون سطحی از ماه ژانویه شروع به افزایش نموده و در ماه جون به بیشینه خود می‌رسدو در نیمه دوم سال؛ روند کاهشی تا دسامبر ادامه دارد. بررسی رابطه بین فراسنج‌های هواشناسی با ازون سطحی در مقیاس‌ ماهانه، بیانگر رابطه مثبت فراسنج‌های: تندی باد،</em><em>دما، فشار سطح ایستگاه</em><em>(QFE) </em><em> و به‌ویژه ساعت آفتابی و رابطه منفی فراسنج‌های: بارش، ابرناکی، فشار تبدیل شده به سطح دریا</em><em>(QFF)</em><em> و به‌ویژه رطوبت نسبی، با ازون سطحی است. بررسی تأثیر پدیده‌های هواشناسی بر ازون سطحی بیانگر آن است که پدیده‌های: کدری آاسمان، گرد و خاک کاملاً گستر‌ده، در افزایش ازون سطحی و پدیده‌های</em><em>دمه، مه و مه یخی و انواع بارش‌ها به ‌ویژه برف با توجه به شرایط ایستگاه، در کاهش آن نقش به‌سزایی دارند. نتایج به ‌دست آمده نشان می‌دهد که </em><em>دوره خشک سال</em><em>(منطبق بر دوره گرم سال) با افزایش ازون سطحی (به‌ جز ماه جولای) ‌و دوره مرطوب (منطبق بر دوره سرد سال)، با کاهش ازون سطحی</em><em>(به‌</em><em>جز ماه مارس) همراه است که نشان می‌دهد تغییرات ازون سطحی در طی دوره‌های گرم و خشک و سرد و مرطوب سال معنی‌دار می‌باشد. دلیل کاهش‌ نسبی ازون سطحی‌ در‌ ماه‌ جولای؛ ناشی از افزایش بارش، ‌ابرناکی و افزایش رطوبت نسبی‌ در این ماه نسبت به سایر ماه‌های دوره خشک سال می‌باشد و عامل‌ اصلی‌ افزایش‌ ازون‌ سطحی‌ در‌ ماه مارس علی‌رغم افزایش بارش به عنوان عامل کاهنده ازون سطحی، ناشی از افزایش‌ ازون‌ جو‌ بالا‌ و‌ انتقال‌ آن‌ از‌ پوشن سپهر به‌ وردسپهر در فصل بهار می‌تواند باشد. </em><em> </em>