بررسی تکنیک کولاژ در شعر سوزان علیوان با تکیه بر دیوان "رشق الغزال"

Abstract

در شعر معاصر عرب، شاعران عامدانه و آگاهانه از تکینک‌ها و شگردهای سایر فنون وهنرها چون سینما، نقاشی، موسیقی و غیره بهره می‌گیرند و شعر، ساختار خود را تعمداً بر مبنای اینگونه شگردها پی‌ریزی می‌کنند. یکی از شاعران مشهور و پسامدرن عربی که اصول و قوانین شعر جدید را سر لوحه کار خویش قرار داده، شاعر معاصر لبنانی، سوزان علیوان است که اشعارش بسان تافته‌ای جدابافته از شاعران نسل قبل خویش یا شاعران مدرنیستم عربی چون سیاب، بیاتی، نازک الملائکه و غیره است. این شاعر زن لبنانی مختصات و ویژگی‌های سبکی و محتوایی شاعران دهه نود میلادی را مورد اعتنا قرار داده که از مهمترین آنها تداخل و به کارگیری سایر فنون و هنرها به ویژه کولاژ در شعر است. کولاژ که نشان دهندۀ بی‌سامانی و بی‌نظمی جهان معاصر است، توسط نقاشان کوبیسم به کار رفت. شاعر معاصر با پیروی از این رویکرد و با توجه به اقتضاء جریان نوگرایی و پست مدرنیسم به چنین سبک کولاژگونه روی آورد که این پژوهش با روش توصیفی –تحلیلی در صدد بررسی و تحلیل آن در دیوان "رشق الغزال" سوزان علیوان است. نتیجه نشان می‌دهد سوزان علیوان آشکارا از این فن در شعر استفاده نموده و اشعار او جُنگی از تصاویر مجزا و متفاوت، با رعایت اصل تکه چسبانی و سرشار از القاء مفاهیمی چون آشفتگی، بی‌نظمی، تقابل، گسست و دارای قدرت و ظرفیت نمایشی بالایی است.