بررسی عوامل محیطی، اقتصادی و اجتماعی بر دانش کشاورزان گندم‌کار دربارة کشاورزی پایدار در استان اردبیل

Abstract

<strong>کشاورزی پایدار، نظامی است که ضمن مدیریت صحیح و استفاده از منابع برای تأمین نیازهای غذایی بشر، کیفیت محیط زیست و ذخایر منابع طبیعی را افزایش می‌دهد. هدف از این تحقیق بررسی عوامل محیطی، اقتصادی و اجتماعی بر دانش کشاورزان گندم‌کار دربارة کشاورزی پایدار در استان اردبیل است. این تحقیق از نوع توصیفی- همبستگی است که با استفاده از روش پیمایش انجام شده است. جامعة آماری مورد‌ِنظر را کلیة کشاورزان گندم‌کار استان اردبیل به تعداد 17500 نفر تشکیل دادند که با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند‌مرحله‌ای، تعداد 412 نفر به‌عنوان نمونة آماری تعیین شد. روایی صوری پرسشنامه با کسب نظرات صاحب‌نظران در دانشگاه و کارشناسان اجرایی مربوط‌ به‌دست آمد. آزمون مقدماتی نیز برای به‌دست آوردن پایایی ابزار پژوهش انجام گرفت و ضرایب آلفای کرونباخ (α) برای بخش‌های مختلف پرسشنامه بین 71/0 الی 82/0 محاسبه شد. نتایج حاصل از آزمون همبستگی اسپیرمن نشان داد که به جز متغیّرهای مقدار علف‌کش، مقدار آفت‌کش، تعداد افراد تحت تکفل، سن و سطح کلّ اراضی زیر‌ِکشت، بین تمامی متغیّرهای تحقیق با دانش کشاورزان گندم‌کار دربارة کشاورزی پایدار‌، رابطة معنی‌داری وجود دارد. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چند‌متغیّره نشان داد که متغیّرهای (میزان استفاده از مجرا‌های ارتباطی، میزان عملکرد، سابقة فعالیت کشاورزی، سواد، سطح مشارکت و فاصله تا نزدیک‌ترین مرکز خدمات)؛ 63 درصد از تغییرات در متغیّر وابسته را تبیین می‌کنند. در پایان نیز راهکارهایی برای بهبود دانش کشاورزان و افزایش به‌کارگیری فعالیت‌های پایداری ارائه شده است.</strong>