فراتحلیل مطالعات انجام‌‌‌‌شده در حوزۀ عدالت فضایی

Abstract

به‌‌‌‌دلیل اهمیتی که بحث عدالت، به‌‌‌‌طور بازفزاینده‌‌‌‌ای در سطح جامعه، عرصۀ سیاسی و حوزۀ شهرسازی دارد، بازشناسایی این موضوع دارای اهمیت بسیاری است. زندگی در شهرها براثر تفاوت‌‌‌‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی افراد، به پدیدآمدن تفاوت‌‌‌‌های فضایی منجر شده‌‌‌‌است که این تفاوت‌‌‌‌های فضایی در طبقه‌‌‌‌بندی و جدایی‌‌‌‌گزینی افراد در شهرها نقش کلیدی و مهمی دارند. مقالۀ پیشِ‌‌‌‌رو مبتنی‌‌‌‌بر راهبرد فراتحلیل است. جامعۀ آماری پژوهش را 49 مقالۀ علمی-پژوهشی با محوریت موضوعی عدالت فضایی در بازۀ زمانی 1386-1397 تشکیل می‌‌‌‌دهد. روش گردآوری داده‌‌‌‌ها برطبق پروتکل PRISMA[1] که استانداردی برای مطالعات فراتحلیل است، صورت گرفت. با بررسی‌‌‌‌های به‌‌‌‌دست‌‌‌‌آمده از نتایج مقالات مشخص شد که در اکثر مناطق بررسی‌‌‌‌شده، توزیع خدمات عمومی شهری به‌‌‌‌صورت عادلانه صورت نگرفته است. همچنین با وجود اهمیت بسیار زیاد بحث عدالت فضایی و تأثیرگذاری بسیار زیاد آن از یک‌‌‌‌سو و مبتلابودن تقریباً همۀ کلان‌‌‌‌شهرهای ایران به مسائل ناشی از عدم‌تعادل‌‌‌‌های فضایی از سوی دیگر، متأسفانه این مسئله در میان جامعۀ علمی اعم‌‌‌‌از مراکز دانشگاهی و پژوهشی فعال در مطالعات شهری، در اولویت مطالعات و تحقیقات قرار ندارد. نتایج پژوهش، بیانگر پایین‌‌‌‌بودن مطالعات از حیث کمّی، عمقِ کم مطالعات در مقیاس شهری ایران و تعمیم‌‌‌‌پذیری نتایج مطالعات است؛ بنابراین پیشنهاد می‌‌‌‌شود که با توجه به اهمیت موضوع عدالت، جامعۀ علمی توجه ویژه‌‌‌‌ای به چالش‌‌‌‌‌‌‌‌های نظری و ریشه‌‌‌‌یابی بی‌‌‌‌عدالتی در این زمینه داشته باشند تا امکان ارائۀ راه‌‌‌‌حل‌‌‌‌های نظری در این زمینه فراهم شود. <br clear="all" />

[1] - چک‌‌‌‌لیست پریزما یک نوع سند است که حدود ۲۷ مورد از آنالیزهای موجود در یک مقاله را در آن می‌‌‌‌نویسند .مقاله‌‌‌‌های فراتحلیل و همچنین مقاله‌‌‌‌های بررسی سیستماتیک موظف به استفاده از این چک‌‌‌‌لیست هستند. همچنین بیشتر مجلات از این چک‌‌‌‌لیست برای مقالات فراتحلیل حمایت می‌‌‌‌کنند، چون برای رتبه‌‌‌‌بندی مجلات بسیار تأثیرگذار است.