تبیین و تحلیل نابرابری‌های خدمات توسعۀ سلامت و بهداشت با استفاده از روش‌های تصمیم‎گیری چند معیاره ( نمونۀ موردی: استان گلستان)

Abstract

<strong>بررسی شاخص‌های بهداشت و درمان و نحوۀ پراکنش آن­ها در فضاهای مختلف جغرافیایی باعث می‌شود تا عدم تعادل در توزیع امکانات بهداشتی بهتر مشخص شود و برنامه­ریزی در جهت توزیع عادلانۀ آن­ها و دسترسی تمام افراد جامعه به خدمات مورد نظر، به نحو مطلوبی محقق شود. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و استفاده از 11 شاخص بهداشتی- درمانی، به تحلیل و تبیین نابرابری در خدمات بهداشتی- درمانی و نحوۀ توزیع آنها در سطح شهرستان­های استان گلستان پرداخته است که در این راستا از تکنیک­های </strong><strong>TOPSIS</strong><strong>،</strong><strong>SAW</strong><strong> و ضریب چولگی پیرسون برای رتبه­بندی و آنتروپی شانون، به منظور امتیازدهی استفاده شده است. برای تحلیل داده­ها از نرم‌افزار آماری </strong><strong>EXCEL</strong><strong> و برای بی­مقیاس‌سازی داده­ها از روش نروم و خطی استفاده شده است. همچنین برای نمایش فضایی از نرم­افزار</strong><strong>ARC GIS 9.3</strong><strong>استفاده شده است. داده­ها و اطلاعات مورد نیاز به روش اسنادی و کتابخانه­ای جمع­آوری گشته است. یافته­های تحقیق بیانگر آن است که</strong><strong>پراکنش شاخص‌های بهداشتی درمانی در پهنۀ استان گلستان به صورت قطبی و ناموزون است؛ به گونه­ای که شهرستان گرگان مرکز استان؛ برخوردارترین شهرستان</strong><strong>و شهرستان مراوه­تپه محروم‌ترین شهرستان استان بوده است. نتایج پژوهش ضرورت نگاهی عدالت محور در عرصۀ برنامه­ریزی و تلاش برای ایجاد استقرار فضایی بهینه­تر این خدمات و شاخص‌ها را در سطح استان گلستان آشکار می‌سازد.</strong>