مقایسه مواد موجود در اسانس سه گیاه Chenopodium botrys L.، Ferulago subvelutina Rech.F. و Rosa gallica L. و بررسی فعالیت ضدمیکروبی آنها بر برخی از باکتری‌های بیماریزا

Abstract

اسانس اندام هوایی گیاه <em>Chenopodium</em> <em>botrys</em> L. از خانواده <em>Chenopodiaceae</em> از دو روش تقطیر با آب و روش استخراج با حلال هگزان تهیه شد. از 34 ترکیب، 29 ترکیب با 91.8% کل شناسایی شده در اسانس این گیاه در روش تقطیر با آب آلفا-اویدسمول (15.2%)، اپی‌-آلفا-مورولول (11.0%) و کوبنول (10.2%) و از 19 ترکیب، 14 ترکیب با 91.0% کل شناسایی شده در روش استخراج با هگزان آلفا- کنوپودیول استات (35.0%) و اویدسما–11 و 3- دی‌ان–6-آلفا–ال (18.92%) بیشترین درصد را دربرداشتند. اسانس اندام هوایی گیاه <em>Ferulago</em> <em>subvelutina</em> Rech.F. از خانواده <em>Apiaceae</em> با روش تقطیر با آب تهیه شد و از 39 ترکیب، 36 ترکیب با 98.3% کل شناسایی شده لیمونن (27.0%)، آلفا–فلاندرن (23.1%) و آلفا–پینن (13.3%) بیشترین درصد را به خود اختصاص داده بودند. اسانس گل گیاه <em>Rosa</em> <em>gallica</em> L. از خانواده <em>Rosaceae</em> از روش استخراج با حلال‌هگزان تهیه شد و از 13 ترکیب، 12 ترکیب با 98.0% کل شناسایی گردید. نونادیسن (23.7%)، ایزوپروپیل تیگلات (17.5%)، 2-متیل-4-هپتان (14.8%) و نرمال–نونان (11.8%) بیشترین درصد را دارا بودند. اسانس گیاهان مورد بررسی همچنین از نظر فعالیت ضدمیکروبی برعلیه باکتری‌های گرم مثبت و گرم منفی، 3 گونه از جنس <em>Staphylococcus</em> spp.، <em>Shigella</em> <em>flexneri</em>، <em>Salmonella</em> <em>typhi</em> و <em>Escherichia</em> <em>coli</em> بررسی شدند. نتایج نشان داد که اسانس گیاه <em>Chenopodium</em> <em>botrys</em> L. بر روی همه باکتری­های مورد بررسی اثر مهاری دارد. اسانس گیاه <em>Ferulago</em> <em>subvelutina</em> Rech.F. فعالیت بازدارندگی بر روی <em>Staphylococcus aureus</em>و باکتری­های گرم منفی نشان داد. اسانس گیاه <em>Rosa</em> <em>gallica</em> L. بر روی باکتری­های <em>Staphylococcus saprophyticus</em> ، <em>Shigella</em> <em>flexneri</em> و <em>Salmonella</em> <em>typhi</em> اثر بازدارندگی دارد.